ავარიული შენობა კარისა და ფანჯრების გარეშე, მორყეული კიბე, დახეთქილი კედლები, ჩატეხილი იატაკი, წყლისგან გაყვითლებული და ბათქაშ-ჩამოცვენილი ჭერი, - ეს ახალციხის მუნიციპალიტეტის სოფელ ზემო სხვილისის გამოკეტილი ბიბლიოთეკაა.
აქ ათასობით წიგნი ბნელ და ნესტიან საცავში ინახება, თუმცა, ინახება - მხოლოდ პირობითად. 5,000 წიგნიდან საცავში მხოლოდ 2 ,000-მდეა დარჩენილი.
ბიბლიოთეკის შესასვლელში ჩანაცრებული კოცონია, იქვე, ცეცხლის ალს გადარჩენილი წიგნების ნარჩენები მოჩანს. ის, რომ ცეცხლი წიგნებს უკიდია, ერთი თვალის შევლებითაც ჩანს. ადგილობრივები კი ამტკიცებენ, რომ შენობის ეზოში წიგნებს კი არა, ქაღალდის ყუთებს წვავენ. თუმცა, საიდან გაჩნდა გაუქმებულ ბიბლიოთეკაში ყუთები, ვერ გვპასუხობენ.
სხვა ასობით ბიბლიოთეკის მსგავსად, სხვილისის ბიბლიოთეკაც 2006 წლიდან გაუქმდა. 2008 წლიდან, მაშინ, როცა სოფლის ბიბლიოთეკები იმავე სოფლის ან ახლომდებარე დასახლებული პუნქტების სკოლებს ზემო სხვილისის ბიბლიოთეკის წიგნადი ფონდი ახალციხის მეექვსე საჯარო სკოლას დაეწერა. სკოლას წიგნების გადატანის ვალდებულება არ აუღია. წიგნადი ფონდი სოფელში უნდა დარჩენილიყო, სკოლას მათი მოვლა - პატრონობა ევალებოდა.
ახალციხის მეექვსე საჯარო სკოლის დირექტორი ზაზა თამარაშვილი ამბობს, რომ სხვილისის ბიბლიოთეკაზე მეთყვალყურეობა მათი სურვილი არ იყო, პირიქით, სკოლას ამის არც მატერიალური საშუალება ჰქონდა და არც კადრები ჰყავდა.
”ეს ჩვენი სურვილი არ იყო. ასეთი მიდგომა იყო მაშინ, რომ დროებით, სანამ ბიბლიოთეკებთან დაკავშირებით სხვა გადაწყვეტილება მიეღოთ, გაუქმებული ბიბლიოთეკების წიგნადი ფონდი სკოლებს უნდა გადასცემოდა. ჩვენ იმ პირობით დაგვეწერა ეს წიგნები, რომ ფონდი არ უნდა წამოსულიყო სოფლიდან და აქედან უნდა მიგვექცია ყურადღება, ვინმე კონკტერულად უნდა დაგვენიშნა, რომელიც უპატრონებდა ამ წიგნებს. გვყავდა ადმიანი, რომელიც ყოველგვარ ანაზღაურების გარეშე პატრონობდა ამ წიგნებს, მაგრამ რამდენ ხანს უპატრონებდა?”, - გვიხსნის დირექტორი.
ამ პერიოდში, წლების განმავლობაში, ბიბლიოთეკას ყოფილი ბიბლიოთეკარი რიტა მესხიძე პატრონობდა.
”ავადმყოფობის გამო ხშირად ვერ მივდიოდი. ერთხელ მეზობელმა დამირეკა და მითხრა, რომ ბიბლიოთეკა გაუტეხავთ და წიგნები გაუზიდავთო“, - იხსენებს ბიბლიოთეკარი.
მოგვიანებით, ბიბლიოთეკის აღდგენა არასამთავრობო ორგანიზაცია ”ვორდ ვიჟენმა” გადაწყვიტა. თუმცა, ადგილზე მისულებმა ნახეს, რომ შენობა რემონტს აღარ ექვემდებარებოდა. ორგანიზაციის კოორდინატორი, ბავშვთა განვითარების მუშაკი სოფელში ეკა ზედგინიძე ამბობს, რომ ზაზა თამარაშვილი საქმის კურსში ჩააყენა. თამარაშვილმა შესთავაზა წიგნები აღეწერათ, თუმცა, ამისთვის დრო ვერ გამოინახა.
”მე ვერ გავაკეთებდი აღრიცხვას, მე ჩემი სამსახური მაქვს და არ მცალია. ბავშვები ამდენს ვერ მოახერხებდნენ, - ამბობს ზედგინიძე და ამატებს, რომ დირექტორს სთხოვეს წიგნები, განადგურებისგან დასაცავად, სკოლაში გადაეტანა, - ადგილობრივი მოსახლეობა ფონდს ნელ-ნელა სახლებში ზიდავდა. წიგნებს საპირფარეშოსთვის და ღუმელის ასანთებად იყენებდნენ“.
სკოლამ წიგნების გადმოტანა ვერ მოახერხა.
„მე მაქვს ძალიან კარგი წიგნადი ფონდი, რომელიც წიგნების დამატებას არ მოითხოვს. მითუმეტეს, იქ არის განადგურებული წიგნები, არაფერში მჭირდებოდა“, - ამბობს ზაზა თამარაშვილი.
თამარაშვილი ამბობს, რომ მომხდარზე პასუხისმგებლობას არ იხსნის, უბრალოდ, სკოლას გამოსავალი არ ჰქონდა. მათ წიგნების გადმოტანა არ შეეძლოთ და ამის შესახებ ყველა კომპეტენტური უწყება ინფორმირებული იყო.
[მანანა სარაშვილი, ახალციხე]