რატომ არ მოსწონთ მასწავლებლებს ბილინგვური სწავლება

მიმდინარე სასწავლო წელი ახალქალაქის ყველა სკოლის I – VI კლასებში სწავლების ორენოვანი სისტემის დანერგვით დაიწყო. სახელმძღვანელოებში მასალა ნაწილობრივ სომხურად, ნაწილობრივ კი ქართულადაა გადმოცემული.

სკოლებში ორენოვანი სწავლების პროცესის მიმდინარეობის შესახებ ვესაუბრეთ იმ მასწავლებლებს, რომლებიც აღნიშნული სისტემით ასწავლიან. ჩვენ ხუთ სხვადასხვა საგნისა და სხვადასხვა სკოლის მასწავლებელს ვესაუბრეთ, თუმცა, მათივე თხოვნით, ვინაობას არ ვახმაურებთ.

ბუნების მასწავლებელი ამბობს, რომ მათ ამ მეთოდის სრულად გამოყენება არ შეუძლიათ, რადგან მეთოდური სახელმძღვანელოებიც კი არ აქვთ.

„ერთი საგნის პროგრამა სხვადასხვა კლასებში ხშირად მეორდება. მიზანი ერთია: მოსწავლისთვის მუდმივი გამეორების გზით სწავლება. ბევრი თემა პროგრამის გარეთ რჩება, ამის გამო ზარალდებიან მოსწავლეები, რომლებიც კარგად სწავლობენ, – ამბობს იგი და ამატებს, რომ არც მოსწავლის ტესტებით შემოწმების პრინციპი მოსწონს, - მოსწავლე ქულებს1/4 ალბათობით იღებს. ამას მივყავართ შედეგისკენ, რომ ბავშვი კი არ ფიქრობს, არამედ ვარაუდით ხაზავს პასუხს, რომელსაც გამართლების პრინციპით ირჩევს“.

გეოგრაფიის სპეციალისტი მიიჩნევს, რომ ამ სისტემამ პრობლემების წინაშე დააყენა მოსწავლეც და მასწავლებელიც: „ჩვენ ვერ ვასწავლით, ვერც მოსწავლეები იგებენ. მე–5 კლასის მოსწავლემ როგორ უნდა გაიგოს ტერმინოლოგია პირდაპირ ქართულად. გეოგრაფიაში ყველაფერი წყაროებზეა დამყარებული, როგორ უნდა ისარგებლოს მე–5 კლასის მოსწავლემ ამ წყაროებით. კონკრეტული გაკვეთილები არ არის, ძალიან რთულია, არსებულის ნახევარი კი ქართულადაა. ქართულ მასალას სომხური განმარტებები მოყვება, თითქოს 30% ქართულია. ყველაფერი ძალიან არეულია“.

ისტორიის მასწავლებელი ჩივის, რომ ქართული თავადაც არ ესმის და ბავშვებს როგორ უნდა აუხსნას. მისი თქმით, ძველი სახელმძღვანელოებით თუ არ ისარგებლებს, მოსწავლეებს ვერაფერს ასწავლის: „ლექსიკონით ვთარგმნი ქართულ სიტყვებს, ტექსტებს კი ვეღარ. ქართული არ ვიცი, ამ ასაკში რამდენიც უნდა ვისწავლო, ენის ათვისებას ისე მაინც ვერ შევძლებ, რომ მოსწავლეებს საგანი სრულყოფილად ავუხსნა. ოფიციალურად ამ სახელმძღვანელოთი ვასწავლი. გაკვეთილებს ამ წიგნის მიხედვით ვაძლევ, ახსნით კი შარშანდელი, ან უფრო ძველი სახელმძღვანელოებით ვუხსნი. სხვანაირად ამ პროგრამით ვერ ასწავლი“.

მათემატიკის მასწავლებლის თქმით, ორენოვანი სისტემის დანერგვის შემდეგ მოსწავლეები უფრო ხშირად მოდიან გაკვეთილებზე მოუმზადებლად: „მაგალითად, მათემატიკის სახელმძღვანელოში სავარჯიშო წერია ქართულად. გაკვეთილის მიმდინარეობისას ვთარგმნით. თუ საშინაო დავალებას ვაძლევ და არ ვუთარგმნი, ბავშვები სავარჯიშოებს ვერ აკეთებენ. სახლში ბავშვებს გაკვეთილების მომზადებაში მშობლები ეხმარებიან. გასაგებია, რომ თუ არც მშობელს და არც მოსწავლებს არ ესმის, შედეგად ბავშვი გაკვეთილზე მოუმზადებელი მოდის“.

დაწყებითი კლასის მასწავლებლის თქმით, ამ პროგრამის გამო ყველა დაგეგმილი თემის განხილვას გაკვეთილის მიმდინარეობისას ვერ ასწრებენ.

„სახლში ყოველდღე ვემზადები, გაუგებარ სიტყვებს ვთარგმნი. ამ ასაკში ქართულის სწავლა ძალიან გვიჭირს. ვსწავლობ, მგონია, დავიმახსოვრე, მაგრამ გაკვეთილის დროს მავიწყდება. გაკვეთილის ქართულ და სომხურ ენაზე ჩატარება პროცესს ანელებს, ბევრი ვერ ასწრებს
მოსწავლეებისთვის ყველაფრის ახსნას, მაგრამ რას ვიზამთ“, – ამბობს იგი.

ასეთია მასწავლებელთა მოსაზრებები ბილინგვურ სწავლებასთან დაკავშირებით მეთოდის დანერგვიდან სამი თვის შემდეგ. რა არის შესაცვლელი პროგრამაში და როგორ გაგრძელდება ეს საკითხი, უახლოეს მომავალში გაირკვევა.



[აღუნიკ აივაზიანი, ახალქალაქი]