” სოფელში ახალგაზრდას ვეღარ ნახავ”

იდუმალაში ადგილობრივები თავს მესაქონლეობითა და მიწის დამუშავებით ირჩენენ. თითო ოჯახს ერთი ჰექტარი და 20 მეასედი მიწის ნაკვეთი აქვს, თუმცა ნაკვეთების უმეტესი ნაწილი დაუმუშავებელია.

სოფელში ამბობენ, რომ მიწის დასამუშავებლად საკმარისი ტექნიკა არ არის და საწვავიც ძალიან ძვირია.

- ”სოფელში შვიდი დამოუკიდებელი სარწყავი არხია, მაგრამ რად გინდა?! მიწის დამუშავება იმდენად ძვირი ჯდება, მიღებული მოსავალი რომ გაყიდო, დახარჯულ თანხასაც ვერ აიღებ. მარტო მიწაზე მუშაობით კი ოჯახს ვერ არჩენ”, - ამბობს სოფლის მკვიდრი ნანული მამუკაშვილი.

სოფელში არც საბავშვო ბაღია და არც კლუბი. 130-კომლიან სოფელში მხოლოდ არასრული საჯარო სკოლაა, სადაც ორმოცამდე მოსწავლე სწავლობს. 9 კლასის დამთავრების შემდეგ მოსწავლეებს სწავლის გასაგრძელებლად სიარული სამი კილომეტრის მოშორებით, დაბა ასპინძაში, ან სოფელ ოშორის საჯარო სკოლაში უწევთ.

ადგილობრივები ამბობენ, რომ ახალგაზრდები სოფლიდან მიდიან. იმის გამო, რომ სამსახურები არ აქვთ, მამაკაცების უმეტესობა ჯარში, საკონტრაქტო სამსახურში მიდის.

- ”სოფელში ახალგაზრდას ვეღარ ნახავ, ყველა ქალაქში მიდის და ოჯახის წევრებიც მიჰყავთ. ურჩევნიათ ქირით იცხოვრონ, ვიდრე სოფელში უმუშევრად იჯდნენ”, - ამბობს ნანული მამუკაშვილი.

სოფლის მთავარი პრობლემა სასმელი წყალია. მართალია წყალი ყველა მცხოვრების ონკანზე მოდის, მაგრამ სასმელად უვარგისია. ადგილობრივები ამბობენ, რომ ხშირად წყალს მწერები მოყვება.

- ”სასმელად უვარგისი წყალი მოდის, ხშირად ონკანს გახრწნილი ბაყაყი და გველი მოყვება. ამიტომ დასალევი წყლის მოტანა სოფლის ცენტრიდან გვიწევს, მარგამ ისიც მლაშეა”, - ამბობს ბაგრატ კობაიძე.

74 წლის კობაიძე სოფელში მეუღლესთან ერთად მარტო ცხოვრობს. ერთადერთი ვაჟი, იმის გამო რომ სამსახური ვერ ნახა, ქვეყნიდან წავიდა.

- ”უმუშევრობას ყველა გაურბის. სოფელში ვერ ნახავ ოჯახს, რომელსაც არ უჭირს. თავს ყველა გაქცევით შველის”, - ამბობს გულიკო გვარამაძე.

სოფელში ძირითადად 1944 წელს დუშეთის რაიონიდან ჩამოსახლებული მოსახლეობა ცხოვრობს. უხუცესები ამბობენ, რომ სოფლს სახელწოდება - ”იდუმალა”, ასპინძის ომის დროს დაარქვეს.

- ”ასპინშის ომში ტოტლებენს ეგონა ერეკლე მეფე დიდ ჯარს დახვედრებდა. ცოტა რომ დაუნახავს, ასე უთქვამს ”იდუტ მალაო”, სწორედ ამის შემდეგ დაერქვა ჩვენს სოფელს იდუმალა”, -გვიხსნის ბაგრატ კობაიძე.

[თინათინ ზაზაძე, ასპინძა]