რეგიონში თქვენი ვიზიტი, კარტიკამში რეაბილიტირებული სკოლის გახსნით დაიწყო. ამერიკის საელჩო სამცხე–ჯავახეთში არაერთ პროექტს ახორციელებს, რა არის პრიორიტეტი ათასწლეულის გამოწვევის ფონდისთვის?პირველ ეტაპზე ათასწლეულის გამოწვევის ფონდი ახორციელებდა ინფრასტრუქტურულ პროექტებს. ეს იყო გზების მშენებლობა, თუ სხვა. მეორე ეტაპი ძირითადად ორიენტირებულია განათლების განვითარებაზე. განსაკუთრებით ისეთი დარგების, როგორიც არის საბინებისმეტყველო მეცნიერებები, ტექნოლოგია, მათემატიკა და ინჟინერია.
საქართველოს მასშტაბით 90 სკოლის სრული რეაბილიტაცია იგეგმება, აქედან 30 უკვე დასრულდა, მათ შორის სამცხე–ჯავახეთში ექვსი სკოლა გარემონტდა.
ათასწლეულის გამოწვევის ფონდის ერთ–ერთი პრიორიტეტი პროფესიული სწავლების განვითარებაცაა საქართველოში, ამიტომ მთავრობას ეხმარება ის ამ მიმართულებით. პროფესიულ სასწავლებლებში ახალგაზრდებს ექნებათ საშუალება სხვადასხვა პროგრამის მეშვეობით მიიღონ ის ცოდნა და უნარები, რაც აუცილებელია მათი მონაწილეობით ეკონომიკის განვითარებისთვის, ასევე, იმისთვის, რომ ისინი იქცნენ თანამედროვე სამუშაოა ძალად ქვეყანაში.
ათასწლეულის გამოწვევის ფონდის დაფინანსებით რეგიონში სხვა პროექტებიც ხორციელდებადიახ, ამერიკის საერთაშორისო განვითარების სააგენტოს აქვს პროექტი „ზრდა“, რომელიც რეგიონში ეკონომიკის განვითარებაზეა მიმართული. ეს იქნება ტურიზმის ინდუსტრია თუ სოფლის მეურნეობა. ადგილობრივ მეწარმეებს ვეხმარებით იმისთვის, რომ უკეთ შეძლონ ტურისტების მოზიდვა და ამით წვლილი შეიტანონ ეკონომიკის განვითარებაში. ასევე, სოფლის მეურნეობის კუთხითაც ხორციელდება პროექტი, რომელიც ეხმარება ადგილობრივ ფერმერებს მიიღონ ინფორმაცია და შესწავლონ ახალი ტექნოლოგია, ამით კი გაზარდონ მოსავლიანობა და პროდუქტიულობა.
როგორ ფიქრობთ, ეთნიკური უმცირესობებით დასახლებულ რეგიონში, როგორც საერთაშორისო, ასევე, ადგილობრივი არასამთავრობო ორგანიზაციების მთავარი საზრუნავი რა უნდა იყოს? მე ვფიქრობთ, რომ ეს გახლავთ ჩართულობა მოსახლეობის პოლიტიკურ და ეკონომიკურ პროცესებში. აუცილებელია, ეთნიკურ უმცირესობებს ჰქონდეთ შეგრძნება, რომ ისინი არიან განუყოფელი ნაწილი ამ საზოგადოების, ისინი მონაწილეობენ ეკონომიკის ზრდაში და ასევე, იღებენ მისგან სარგებელს. იღებენ სარგებელს ქვეყნის მიერ არჩეული კურსიდან, რაც ევროატლანტიკურ ინტეგრაციას გულისხმობს.
რამდენად უმჯობესდება ეთნიკური უმცირესობებისთვის ინფორმაციაზე ხელმისაწვდომობა? აღსანიშნავია ჩვენი დახმარება ადგილობრივი მედიისადმი. გამოვყოფდი უმცირესობების ენებზე (სომხურ ენაზე) მაუწყებლობას. უმნიშვნელოვანესია, რომ ადგილობრივ მოსახლეობას ჰქონდეს ხელმისაწვდომობა სანდო და ობიექტურ ინფორმაციაზე. ჩვენ ვიცით, რომ საკმაოდ დიდი დეზინფორმაცია მოდის რუსულენოვანი არხებისგან, ამიტომ მნიშვნელოვანია განვავითაროთ ადგილობრივი მედია და მივცეთ საშუალება ჟურნალისტებს, რომ თავად მიაწოდონ ინფორმაცია საკუთარი თემის წევრებს.
გარდა ეთნიკური უმცირესობებისა, რეგიონში რელიგიური უმცირესობის წარმომადგენლებიც ცხოვრობენ. ბოლო ხუთი წლის განმავლობაში კი არა ერთი კონფლიქტი მოხდა რელიგიურ ნიადაგზე. როგორ ფიქრობთ, რამდენად სწორია სახელწმიფოს პოლიტიკა მათთან მიმართებაში?
საქართველო საუკნეების მანძილზე გამოირჩეოდა რელიგიური ტოლერანტობით, ასევე, საქართველოს კონსტიტუცია მხარს უჭერს რელიგიური თავისუფლების უფლებას. მოგეხსენებათ ამერიკა ყოველწლიურად აქვეყნებს ანგარიშს, სადაც არის ნახსენები რელიგიური უფლებების დაცვის მდგომარეობის შესახებაც. ყველას შეუძლია გაეცნოს ამ ანგარიშს, იქ წერია საქართველოზეც.
დიახ, მაქვს ინფრომაცია რომ იყო გარკვეული ტიპის პრობლემები ამ საკითხთან დაკავშირებით, თუმცა მიმაჩნია, რომ რელიგიური უფლებები დაცულია ქვეყანაში.
გასულ წელს რელიგიურ ნიადაგზე დაპისიპირება იყო ახალქალაქში, სოფელ კუმურდოშიცასეთი შემთხვევების დროს პასუხი კანონის უზენაესობაა. ასეთ ფაქტებს დიდი ყურადღება უნდა მიექცეს, როგორ ადგილობრივი ხელისუფლების, ასევე, ცენტრალური ხელისუფლების მხრიდან იმისთვის, რომ პრობლემა ადგილზე გადაიჭრას მანამდე, ვიდრე ის მასშტაბურ ხასიათს შეიძენს.
[თინათინ ზაზაძე, ახალციხე]