ახალციხის არქივის ეზოს გათხრისას, მე–18–მე–19 საუკუნის შენობის კედლები აღმოაჩინეს

მიწაში შენობის კედლები, არქივის ახალი კურპუსის ასაშენებლად საძირკველის გათხრის დროს მუშებმა აღმოაჩინეს. აღმოჩენილი შენობის კედლების სიგრძე 10 მ. და 60 სმ–ია. მის ნაწილზე კი ახალციხის არქვის შენობა დგას.

ახალციხის არქივის ეზოში სამშენებლო სამუშაოებს შპს „ხომერიკი და კომპანია“ ასრულდებდა. საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს მიერ გამოცხადებულ ტენდერში აღნიშნულმა შპს–მ 1.349.731 ლარით გაიმარჯვა. ამ თანხით კომპანიას სამსართულიანი შენობა უნდა დაედგა, რომელშიც სამცხე–ჯავახეთის არქივი განთავსდებოდა.

„ახალციხის არქივი ხდებოდა რეგიონული არქივი, აქ შემოვიდოდა ნინოწმინდის, ახალქალაქისა და ბორჯომის არქივებიც, მაგრამ მუშებმა გათხრის დროს კედლები ნახეს და მაშინვე დავუკავშირდით ჩვენს სათაო ოფისს“, – გვითხრა ახალციხის არქივის დირექტორმა ცისანა ნარიმანიძემ.



აღმოჩენის შესწავლაში კულტურული მემკივდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტო, ასევე, სამცხე–ჯავახეთის ეროვნული მუზეუმის თანამშრომლები ჩაერთვნენ.

„ეს არის საყოფაცხოვრებო, სამხედრო ან რელიგიური დანიშნულების ნაგებობა და სავარაუდოდ, მე–18 საუკუნის ბოლოსა და მე–19 საუკუნის დასაწყისით თარიღდება. გაწმენდითი სამუშაოები უკვე დასრულებულია, სამწუხაროდ, მეტის გაგება ამ შენობის შესახებ შეუძლებელია, თუმცა, სიძველიდან გამომდინარე, მას კულტურული ღირებულება ნამდვილად აქვს“, – ამბობს სამცხე–ჯავახეთის ეროვნული მუზეუმის თანამშრომელი, არქეოლოგი ჯუმბერ ჩოხელი და ამატებს, რომ შენობას ეტყობა, რომ წლების განმავლობაში არა ერთხელაა გადაკეთებული.

აღმოჩენილი შენობა დაკონსერვდება თუ აქ მშენებლობის ნებართვას გასცემენ, ეს კულტურული მემკვიდრეობისა და ძეგლთა დაცვის სააგენტოში უნდა გადაწყვიტონ.

„სპეციალისტები ისევ მსჯელობენ, შენობა დაკონსერვდეს თუ აშენდეს ზედ ახალი კორპუსი. ანგარიში მომავალი კვირის ბოლოს დაიწერება“, – ამბობენ საქართველოს კუტლურული მემკვიდრეობისა და ძეგლთა დაცვის სააგენტოში.




უწყების ინფორმაციით, კედლებზე რაიმე ფასეული აღმოჩენილი არ არის: „მას არ აქვს ჩუქურთმა, ან რაიმე ფრაგმენტი. ამდენად არქეოლოგიურად ფასეული არ არის. ჩრდილოეთ ფასადზე ახალი მინაშენია. აღმოჩენილია ასევე, დასავლეთი და სამხრეთის ფასადი, შენობის დანარჩენი კი არქივის შენობის შიგნითაა მოყოლილი“.

ეზოში აღმოჩენილი შენობით არქივის ადმინისტრაციაც დაინტერესდა: „ამის შესახებ ინფორმაცია ჩვენ თავადაც მოვიძიეთ.
სავარაუდოდ ეს ტაძრის კედლებია. შემდეგ მეჩეთათ გადაუკეთებიათ, კომუნისტების დროს კი მანდ „კინო გაქირავების“ შენობა ყოფილა“.

შეკითხვაზე, რამდენად აქვს ამ ვარაუდს საუფძველი, ძეგლთა დაცვის სააგენტოში გვპასუხობენ: „შესაძლებელია, არაფერია გამორიცხული“.

ახალციხის არქივის შენობა 1968 წელსაა აშენებული. ადგილი კი სადაც შენობა აღმოჩნდა, წლების განმავლობაში ბალახით იყო დაფარული.

„გეოლოგებს სამუშაოების ჩატარების დროს არაფერი შეუნიშნავთ. ახლა აღარ ვიცით სად აშენდება არქივის ახალი შენობა. ბუნებრივია, ეს ადგილი აღარ განიხილება, თუმცა რა იქნება, ჯერ გადაწყვეტილი არ არის“, – გვეუბნება ცისანა ნარიმანიძე.

სამშენებლო სამუშაოების ზედამხედველის თენგიზ ბოჩიკაშვილის თქმით, ამ დროისთვის არქივის ეზოში მშენებლობა შეჩერებულია: „წესით სამუშაოები იანვარში უნდა დაგვესრულებინა და აქ სამ სართულიანი შენობა დაგვედგა“.




[თამუნა უჩიძე, ახალციხე]