ახალციხეში რეპატრირებული მესხების შესახებ ფილმი აჩვენეს

ფილმის ჩვენება ასოციაცია „ტოლერანტის“ ორგანიზებით მოეწყო. მას რეპატრირებული მესხების შთამომავლები, ადგილობრივი არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და მედიის წარმომადგენლები ესწრებოდნენ.

ფილმში მუსლიმი მესხების ცხოვრება დეპორტაციიდან დღემდეა ასახული. ერთ ღამეში დაცლილი სამცხე–ჯავახეთის 220 სოფელი და შორეულ მხარეში ცხოვრება, ასევე დაბრუნება ისტორიულ სამშობლოში, სადაც არაერთი პრობლემა ხვდებათ.

ფილმის დამდგმელი რეჟისორი სანდრო ვახტანგოვია. ფილმის სცენები გადაღებულია თბილისში, ოკუპაციის მუზეუმში, ოზურგეთში, ნასაკირალში, სამცხე–ჯავახეთში და აზერბაიჯანში.

სარვარ საფაროვი საქართველოდან გადასახლებული მუსლიმი მესხების შთამომავალია. მისი ისტორიული გვარი ლაზიშვილია. აზერბაიჯანიდან ისტორიულ სამშობლოში რეპატრიაციის კანონის მიღების შემდეგ, 2008 წლის მაისში დაბრუნდა და ახლა ექიმია: „დედაჩემი ტელევიზორს რომ უყურებდა, თუ გამოჩნდებოდა ჩვენი მთები ან ტყე, სასწრაფოდ მეტყოდა ნახე ჩვენს სამშობლოს აჩვენებენ. ზოგჯერ რაღაც ადგილებს მიამსგავსებდა ხოლმე ჩვენი სამშობლოს ხედებს, გვენატრებოდა საქართველო“,– იხსენებს საფაროვი.

მიხაილ შაჰიევიც რეპატრირებული მესხების შთამომავალია. იგი აზერბაიჯანიდან საქართველოში განათლების მისაღებად ჩამოვიდა. შაჰიევი სამცხე–ჯავახეთის სახელმწიფო უნივერსიტეტში ბიზნესადმინისტრირების ფაკულტეტის მესამე კურსის სტუდენტია და ამბობს, რომ დღევანდელი დღე მისთვისაც ისეთივე მნიშვნელოვანია, როგორც სხვა მუსლიმი მესხებისათვის: „ერთ ღამეში უამრავი სოფელი დაცარიელდა და ამდენი ხალხი გადაასახლე. სიცივეში ქალები და ბავშვები ტიროდნენ, შეყარეს ვაგონებში და სამშობლოს მოაცილეს“.

1944 წელს ნოემრის ღამეს, სტალინის განკარგულებით მესხეთიდან ციმბირისა და ცენტრალური აზიაში 120 ათასამდე მესხი გადაასახლეს. საქართველოდან მათი არის მიზეზი სტალინის ეჭვი იყო, რომ მტტის შემოსევის შემთხვევაში, მუსლიმი მესხები საბჭოთა არმიის საწინააღმდეგო პოზიციას დაიკავებდნენ.

1999 წელს, ევროსაბჭოში გაწევრიანებისას, საქართველომ მუსლიმი მესხების რეპატრიაციის ვალდებულება აიღო. 2007 წელს საქართველომ მიიღო კანონი რეპატრიაციის შესახებ, რომელიც მესხებისათვის რეპატრიანტის სტატუსისა და მოქალაქეობის მინიჭების პროცედურებს არეგულირებს.

[მარიამ ბარძიმაძე, ახალციხე]