თამთა მიქელაძე: მოხის კომისიის გადაწყვეტილება პრობლემურია რამდენიმე არგუმენტის გამო

თამთა მიქელაძის თქმით, მოხის კომისიის გადაწყვეტილება, რომლის თანახმად სადავო შენობა არც მუსლიმებს და არც მართლმადიდებლებს არ გადაეცემათ, პრობლემურია რამდენიმე არგუმენტის გამო. მისი განცხადებით, ისტორიული შენობის ისტორიულ-კონფესიურ წარმომავლობის შესწავლაზე და ისტორიული მესაკუთრისთვის მის დაბრუნებაზე უარი არ შეიძლება იყოს გამართლებული ლეგიტიმური საჯარო ინტერესით. ისტორიული შენობის ნაცვლად ალეტრნატიული ქონების შეთავაზება იმ შემთხვევაში შეიძლება მოხდეს, როდესაც მისი ფაქტობრივი დაბრუნება შეუძლებელია მისი განადგურების ან კონკრეტული შენობის მაღალი საჯრო ინტერესის მქონე ობიექტად გამოყენების გამო: „ამ შემთხვევაში დომინანტი ეკლესიის და დომინანტი ჯგუფის დაუსაბუთებელი პრეტენზია და მათ მიერ დაწყებული კონფლიქტი, რომელიც მხარდაჭერილი იყო ადგილობრივი ხელისუფლების მიერ არ შეიძლება გახდეს ისტორიული შენობის დაბრუნებაზე უარის თქმის ლეგიტიმური მიზეზი“.

მიქელაძე მიიჩნევს, რომ აღნიშნული პრობლემის მიზეზი არსებითად არადომინანტი რელიგიური ჯგუფების მიმართ რესტიტუციის სახელმწიფო პოლიტიკის არ არსებობაა: „სახელმწიფომ რელიგიური ნაგებობების ძირითადი ნაწილი დაუბრუნა მართლმადიდებელ ეკლესიას, თუმცა იგივე არ გაუკეთებია სხვა რელიგიების მიმართ, რის გამო ეს პოლიტიკა ცალსახად დისკრიმინაციულია. მოხის კომისიამ არც კი იმსჯელა შენობის მესაკუთრის დადგენის და მისი დაბრუნების საკითხებზე, რითაც რესტიტუციის შესაძლებლობა იმთავითვე გამორიცხა“.

გარდა ამ ფაქტორებისა, თამთა მიქელაძე ფიქრობს, რომ კომისიის გადაწყვეტილება სავალდებულო არ არის, ის სახელმწიფო გადაწყვეტილებაც არ არის, ამიტომ ადგილობრივ მუსლიმ თემს შეუძლია საკუთარი დავის გაგრძელება: „აქ ჩვენ შეგვიძლია ვილაპარაკოთ არა რელიგიის თავისუფლების შეზღუდვაზე, არამედ რესტიტუციის პოლიტიკის არ არსებობის გამო, ადამიანის უფლებების სტანდარტებიდან გამომდინარე, საკუთრების უფლების შეზღუდვაზე“.

კიდევ ერთი არგუმენტი, რის გამოც, მიქელაძეს გადაწყვეტილება პრობლემურად მიაჩნია, არის ის, რომ სამუფტო სამმართველოს მიერ ამ გადაწყვეტილებაზე დათანხმება მუსლიმ თემსა და სამმართველოს შორის გაუცხოების და დაპირისპირების კიდევ ერთი ცხადი მაგალითია: „და სწორედ რელიგიის საკითხთა სახელმწიფო სააგენტო აწარმოებს სამუფტო სამმართველოს კონტროლის ამ პოლიტიკას და მუსლიმ თემს წარმომადგენლების გარეშე ტოვებს. აღსანიშნავია, რომ კომისიამ მის შემადგენლობაში არ შეიყვანა სხვა პირები, რომელსაც ადგილობრივი მუსლიმი თემი მოითხოვდა და ის მხოლოდ სამუფტო სამმართველოს წარმომადგენლებით დააკომპლექტა“.

შეგახსენებთ, მოხის სადავო შენობის შემსწავლელმა კომისიამ, დღეს, 3 ნოემბერს, სხდომაზე გადაწყვიტა, რომ მოხეში სადავო შენობა არცერთ მხარეს არ გადაეცემა. გადაწყვეტილება კომისიის წევრებმა კონსესუსის შედეგად მიიღეს.

სამცხე–ჯავახეთის მუფთი ფიქრობს, რომ ამ ინფორმაციის გაგების შემდეგ, მუსლიმი თემისგან სავარაუდოდ უარყოფითი დამოკიდებულება წამოვა, რადგან მუსლიმები ითხოვენ სალოცავს და ამ დრომდე ღია ცის ქვეშ ლოცლობენ. თუმცა, ვაშაყმაძე დარწმუნებულია, რომ მრევლი რადიკალურ ზომებს არ მიმართავს.

ახალციხისა და ტაო–კლარჯეთის მიტროპოლიტი თეოდორე ამბობს, რომ ეს გაწყვეტილება მათთვის მისაღებია და ისინი შეეცდებიან დაელაპარაკონ, აუხსნან, როგორც მართლმადიდებელ, ისე მუსლიმ მოსახლეობას: „მათ დავეხმარებით მეგობრობაში, ურთიერთობის აღდგენასა და განმტკიცებაში“.

კომისია ადგილობრივ მუსლიმებს ორ ვერსიას სთავაზობს: სახელმწიფო შეისყიდის იმ შენობას, რომელშიც მუსლიმები აქამდე ლოცულობდნენ და მას გადასცემს მუსლიმებს. ან სახელმწიფო სოფელ მოხეში შეისყიდის მიწას და იმ მიწაზე მუსლიმებს აუშენებს სალოცავს. რა გადაწყვეტილებას მიიღებენ ადგილობრივი მუსლიმები, ამ ეტაპზე უცნობია.

[sknews.ge]