ომბუდსმენი: 'ეროვნული უმცირესობები გარკვეული დოზით ინფორმაციულ ვაკუუმში არიან'

როგორც საქართველოს სახალხო დამცველის ანგარიშში ვკითხულობთ, გასულ, 2015 წელს, ეროვნული უმცირესობების შესახებ ინფორმაციის გავრცელებისა და ეროვნული უმცირესობებისთვის (მათთვის გასაგებ ენაზე) ინფორმაციის მიწოდების სისტემა არ გაუმჯობესებულა.

ანგარიშის მიხედვით, ეთნიკური უმცირესობებით კომპაქტურად დასახლებულ რეგიონებში საქართველოში მომხდარი მოვლენების შესახებ ინფორმაციას საზოგადოებრივი მაუწყებელი და ადგილობრივი ტელევიზიები აწვდის. საზოგადოებრივი მაუწყებლის მეორე არხზე ყოველდღიურად გადის 10-15 წუთიანი საინფორმაციო გამოშვება – „მოამბე“ ეროვნული უმცირესობების ენებზე, რომელიც ასევე გადაიცემა ადგილობრივი ტელევიზიების მიერ. თუმცა, საქართველოში საშინაო და საერთაშორისო მოვლენები, აგრეთვე ეროვნული უმცირესობებით კომპაქტურად დასახლებულ რეგიონებში პროცესები საკმაოდ დინამიკურად ვითარდება და დღეში 10-15 წუთიანი საინფორმაციო გადაცემებით შეუძლებელია ყველა იმ პროცესისა და მოვლენის გაშუქება, რომლებიც მოსახლეობისთვის საინტერესო და მნიშვნელოვანია.

გარდა ამისა, როგორც ანგარიშში ვკითხულობთ, პრობლემას ამძიმებს ისიც, რომ ეროვნული უმცირესობებით კომპაქტურად დასახლებულ რეგიონებში ამ გადაცემებს მოსახლეობის ძალიან მცირე ნაწილი უყურებს: „ამ გადაცემებს აქვს გარკვეული დადებითი გავლენა, მაგრამ არსებული გამოწვევის დაძლევის თვალსაზრისით, ეს შედეგი ძალზე მცირეა“.

ომბუდსმენის ანგარიშის მიხედვით, წლების განმავლობაში ეროვნული უმცირესობებით კომპაქტურად დასახლებული რეგიონების მოსახლეობა გარკვეული დოზით ყოველთვის იყო ინფორმაციულ ვაკუუმში: „საქართველოში მიმდინარე მოვლენების შესახებ ინფორმაციას, ძირითადად, უცხოეთის საინფორმაციო არხებიდან იღებდნენ, მაშინ როდესაც საკუთარი მოქალაქეების ინფორმირება, უპირველეს ყოვლისა, საქართველოს ვალდებულება უნდა იყოს“.

ომბუდსმენის განცხადებით, სამოქალაქო ინტეგრაციის პროცესის ეფექტურად წარმართვა მედიის ჩართვისა და მოსახლეობისთვის საქართველოში მიმდინარე მოვლენების შესახებ ინფორმაციის მიწოდების ეფექტიანი სისტემის ჩამოყალიბების გარეშე შეუძლებელია: „ამდენად აუცილებელია, რომ ხელი შეეწყოს ქვეყანაში მიმდინარე მოვლენების შესახებ ეროვნული უმცირესობებისათვის ინფორმაციის მიწოდების სრულფასოვანი სისტემის შექმნას“.

ანგარიშში ყუარდღება გამახვილებულია არამხოლოდ ეროვნული უმცირესობებისთვის ინფორმაციის მათ ენაზე ხელმისაწვდომობის აუცილებლობაზე, არამედ უმცირესობების შესახებ უმრავლესობის სწორ ინფორმირებაზე.

„ეროვნული უმცირესობების უფლებების დაცვის, სამოქალაქო ინტეგრაციის პროცესის ხელშეწყობისა და ჩვენი ქვეყნის მოქალაქეთა შორის ეთნიკური ნიშნით ნეგატიური წარმოდგენების აღმოსაფხვრელად მნიშვნელოვანია, როგორც ეროვნული უმცირესობის, ასევე უმრავლესობის სწორი და სრულფასოვანი ინფორმირება“, – ნათქვამია ანგარიშში.

როგორც ანგარიშში ვკითხულობთ, ეროვნული უმცირესობების ინფორმირებისა და მათ შესახებ უმრავლეოსობის ინფორმირებისთვის საქართველოს საზოგადოებრივი მაუწყებლის შესაძლებლობები ფაქტობრვად გამოუყენებელია. გადაცემები, რომელიც ამ მიზანს ემსახურებოდა, 2015 წლის მეორე ნახევრიდან აღარ გადის. საზოგადოებრივი მაუწყებლის რადიოს შესაძლებლობები კი გასულ წელს საერთოდ გამოუყენებელი იყო.

სახალხო დამცველი არ განიხილავს რა ხერხებითა და რომელი გადაცემებით უნდა ახდენდეს საზოგადოებრივი მაუწყებელი ამ ვაკუუმის შევსებას, თუმცა, ცალსახად აღნიშნავს, რომ ამ თვალსაზრისით არსებული პრობლემები აშკარაა და ის ადეკვატურ რეაგირებას საჭიროებს.

ამ ფაქტებიდან გამომდინარე, საქართველოს სახალხო დამცველი რეკომენდაციით მიმართავს ხელისუფლებას "ეროვნული უმცირესობების სრულფასოვანი ინფორმირების მიზნით ჩამოყალიბდეს ეროვნული უმცირესობებით კომპაქტურად დასახლებული რეგიონების მათთვის გასაგებ ენაზე ინფორმირების ეფექტური მექანიზმები და ასევე, გაუმჯობესდეს ამ მედიაპროდუქციის ხელმისაწვდომობა".

ასევე: "გაუმჯობესდეს და გაიზარდოს ეროვნული უმცირესობების შესახებ ქართულენოვანი მაყურებლისთვის ინფორმაციის მიწოდების სისტემა, რათა ქართულენოვან მოსახლეობას რეგულარულად მიეწოდებოდეს ინფორმაცია ეროვნული უმცირესობების შესახებ და ამისთვის გამოყენებული იყოს, როგორც ტელევიზიის, ასევე რადიოს რესურსი".

[ნინო ნარიმანიშვილი, ახალციხე]