გამკაცრებული სასჯელი

რელიგიური, ეთნიკური, სექსუალური ორიენტაციისა და სხვა დისკრიმინაციული მოტივითჩადენილი დანაშაულისთვის სასჯელი მკაცრდება. რამდენად დიდია აღნიშნული მოტივითჩადენილ დანაშაულთა რიცხვი სამცხე-ჯავახეთში და რას ფიქრობენ კანონის გამკაცრებაზერელიგიური და ეთნიკური უმცირესობებით დასახლებულ რეგიონში

კანონპროექტი უკვე პარლამენტში შევიდა. კანონში შესატანი ცვლილება შემდეგნაირად ჩამოყალიბდა: “დანაშაულის ჩადენა რასის, კანის ფერის, ენის, სქესის, სექსუალური ორიენტაციის, გენდერულიიდენტობის, ასაკის, რელიგიის, პოლიტიკური და სხვა შეხედულებების, შეზღუდულიშესაძლებლობების, ეროვნული, ეთნიკური და სოციალური კუთვნილების, წარმოშობის,ქონებრივი და წოდებრივი მდგომარეობის, საცხოვრებელი ადგილის ან სხვა დისკრიმინირებელინიშნით შეუწყნარებლობის მოტივით წარმოადგენს პასუხისმგებლობის დამამძიმებელგარემოებას ამ კოდექსით გათვალისწინებული ყველა შესაბამისი დანაშაულისათვის”.

სამცხე-ჯავახეთის მოსახლეობის 54,6 პროცენტი ეთნიკურად სომეხია, 43,4 პროცენტი ეთნიკური ქართველი, 1,1 პროცენტი ეთნიკური რუსი. სხვა ეთნიკური ჯგუფის წარმომადგენლები კი რეგიონის მოსახლეობის ერთპროცენტზე ნაკლებს შეადგენს.

მრავალფეროვანია რეგიონი რელიგიური უმცირესობების თვალსაზრისითაც. რომ აღარაფერი ვთქვათ სხვადასახლებულ პუნქტებზე, ახალციხეში მართლმადიდებლურ ეკლესიებთან ერთად, ფუნქციონირებს,კათოლიკური და გრიგორიანული ტაძრებიც.

მიუხედავად რელიგიურ-ეთნიკური სიჭრელისა, იურიდიული დახმარების სამსახურის სამცხე-ჯავახეთისბიუროს აღნიშნული მოტივით ჩადენილ დანაშაულთა გამო სისხლის სამართლის საქმეები არ ჰქონია.

- “ორ წელზე მეტია თითქმის მთელ რეგიონს ვემსახურებით, მაგრამ ასეთი საქმე არ გვქონია, -აცხადებს იურიდიული დახმრების სამსახურის სამცხე- ჯავახეთის ბიუროს უფროსი დავით ზარიძე დაამატებს, რომ რადგან პარლამენტი კანონის გამკაცრების შესახებ პროექტს განიხილავს, ესე იგი, ესაუცილებელია – ლოგიკურია, პრობლემა არსებობს, თორემ სასჯელის გამკაცრებაზე არავინისაუბრებდა”.

ორგანიზაცია “დემოკრატ მესხთა კავშირი” 1998 წლიდან მოქალაქეთა უფლებების დაცვაზე მუშაობს, თუმცა,ეთნიკური ან რელიგიური მოტივით ჩადენილი დანაშაულებები არც აქ ახსენდებათ. მსგავსი საქმე არცრაიონულ სასამართლოს ჰქონია.

- “რასობრივ, რელიგიურ ან ეთნიკურ ნიადაგზე ჩადენილ დანაშაულებებზე სტატისტიკა არ გვაქვს,მაგრამ ასეთი საქმეები პრაქტიკაში არ გვქონია, - აცხადებს ახალციხის რაიონული სასამართლოსთავმჯდომარე გოჩა ჯეირანაშვილი – რადგან ჩვენთან არ განხილულა ასეთი საქმე, ეს იმას ნიშნავს,რომ არც პროკურატურაში შესულა”.

ისევე როგორც ზარიძე, ჯეირანაშვილიც ფიქრობს, რომ რადგან კანონის გამკაცრების საკითხი დღის წესრიგშიდადგა, ესე იგი, ასეთი დანაშაულების ჩადენის საფრთხე დიდია: “დანაშაულის ჩამდენი სასჯელზეცფიქრობს, თუ კანონი გამკაცრდება, ბევრმა შეიძლება უარი თქვას აღნიშნული მოტივითდანაშაულის ჩადენაზე”.

იმას, რომ რელიგიური, ეთნიკური და რასისტული მოტივით ჩადენილი დანაშაულები სამცხე-ჯავახეთშითითქმის არ არსებობს, ადვოკატი ივანე ტატალაშვილიც ადასტურებს: “რასთან დაკავშირებითამკაცრებენ კანონს ვერ ვხვდები. საქართველოში, ჩემი ინფორმაციით, 140 სომხური სკოლაგვაქვს გახსნილი. ქსენოფობიას ჩვენთან ვერ ვხედავ”.

რაც შეეხება რელიგიურ უმცირესობებს, ადვოკატი ფიქრობს, რომ მათ კანონი აქამდეც კარგად იცავდა,მათთვის ხელისშეშლა სისხლის სამართლებრივი დანაშაული იყო: “ბოლო დროს კიდევ უფრო მეტიუფლება მიენიჭათ, შეუძლიათ ოფიციალურადაც დარეგისტრირდნენ. რაში გამოიხატება მათიდაუცველობა?!”

ტატალაშვილის განცხადებით, კანონი საკმარისად მკაცრია სქესობრივი მოტივით ჩადენილი დანაშაულებებისშემთხვევაშიც: “სისხლის სამართლის კანონში გვაქვს 137-ე, 138-ე და 139-ე მუხლები, რომელთამეხუთე ნაწილებიც მუდმივ პატიმრობას ითვალისწინებს. ამაზე მკაცრი რაღა უნდა იყოს?!”

კანონპროექტის ავტორების თქმით, კანონპროექტის შემუშავების მიზეზს წარმოადგენს რასიზმისა დაშეუწყნარებლობის წინააღმდეგ ევროპის კომისიის რეკომენდაცია, რომლის თანახმადაც, სისხლის სამართლისკანონმდებლობა უნდა ითვალისწინებდეს რასისტული შეუწყნარებლობის მოტივს, როგორც დანაშაულისზოგად დამამძიმებელ გარემოებას. ეს თავისთავად გულისხმობს სასჯელის გაზრდასაც.

[თამუნა უჩიძე, ახალციხე]