სომეხთა გენოციდიდან 105 წელი გავიდა

ქვეყანაში გავრცელებული კორონავირუსის გამო, ეთნიკურად სომეხმა სასულიერო პირებმა 10:00 საათზე პარაკლისი მრევლის გარეშე გადაიხადეს.
წირვის შემდეგ, სომხური სამოციქულო ეკლესიის სასულიერო პირები: მღვდელი თორგომ ვარდანიანი და მიტროპოლიტი ჰაკობ საჰაკიანი მარდის დასახლებაში გარდაცვლილთა მემორიალთან მივიდნენ. საგანგებო მდგომარეობის გამო, მემორიალთან მოსახლეობა არ მისულა.

ახალციხეში სომეხთა გენოციდს მსვლელობით 1987 წლიდან აღნიშნავენ. ადგილობრივები შეძახილით „აღიარე“ თურქეთსა და მსოფლიოს 1915 წელს ოსმალეთის იმპერიაში სომეხთა მასობრივი გენოციდის აღიარებისაკენ მოუწოდებენ. წელს მსვლელობა არ გაიმართა, 23 აპრილის ღამეს ეთნიკურად სომეხმა მოსახლეობამ, გენოციდის მსხვერპლთა ხსოვნის ნიშნად, სანთლები სახლის ფანჯრებთან აანთეს.

1915 წლის 24 აპრილი სომხების მასობრივი დეპორტაციის დაწყების თარიღია, როდესაც ხელისუფლებამ 250–მდე სომეხი ინტელექტუალი და თემის ლიდერი ჯერ დააპატიმრა, შემდეგ კი, სიკვდილით დასაჯა. სომხები, რომლებიც ოსმალთა იმპერიის არმიაში მსახურობდნენ, განაიარაღეს და მოკლეს, კონფისკაცია გაუკეთეს სომხების ქონებასაც. ეს პროცესი 1918 წლის სექტემბრამდე გაგრძელდა. სამი წლის განმავლობაში 1,5 მილიონზე მეტი სომეხი ეროვნების მოქალაქე დაიღუპა.

2015 წლის მონაცემებით, 1915 წლის მოვლენებს გენოციდად 28 ქვეყნის მთავრობა აღიარებს, მათ შორის არგენტინა, ბელგია, კანადა, საფრანგეთი, გერმანია, იტალია, რუსეთი და ურუგვაი (პირველი ქვეყანა, რომელმაც 1965 წელს აღიარა). 1915 წელს რომის პაპმა ფრანცისკე პირველმა მოვლენას „XX საუკუნის პირველი გენოციდი“ უწოდა. გენოციდი ასევე აღიარა ევროპარლამენტმა.

[რიმა სარუხანიან, ახალციხე]