მხოლოდ საპატრიარქოსთვის საგადასახადო შეღავათის დაწესება სასამართლომ არაკონსტიტუციურად სცნო

აღნიშნულ ნორმასთან დაკავშირებით სარჩელი საქართველოში მოქმედმა რამდენიმე რელიგიურმა ორგანიზაციამ, მათ შორის, საქართველოს ევანგელურ-ბაპტისტურმა ეკლესიამ, საქართველოს ევანგელურ-ლუთერულმა ეკლესიამ, დახსნილ ქრისტიანთა საღვთო ეკლესიამ, საქართველოს სახარების რწმენის ეკლესიამ და სრულიად საქართველოს მუსლიმთა სამმართველომ მოამზადეს.

დავის საგანს წარმოადგენდა „სახელმწიფო ქონების შესახებ“ საქართველოს კანონის ნორმა, რომელიც სახელმწიფო ქონების საკუთრებაში უსასყიდლოდ მიღების უფლებას ანიჭებდა საქართველოს სამოციქულო ავტოკეფალურ მართლმადიდებელ ეკლესიას.

საკონსტიტუციო სასამართლოს განცხადებით, მოსარჩელე მხარე მიუთითებდა, რომ ნორმა სახელმწიფო ქონების საკუთრებაში უსასყიდლოდ მიღების უფლებას მხოლოდ საპატრიარქოს ანიჭებს, სხვა რელიგიურ გაერთიანებებს კი ამ უფლების გარეშე ტოვებს.

“მოპასუხის[საპატრიარქოს] განმარტებით, სადავო ნორმის ლეგიტიმურ მიზანს წარმოადგენს სახელმწიფოსა და მართლმადიდებელ ეკლესიას შორის არსებული განსაკუთრებული ურთიერთობების ხელშეწყობა, კერძოდ, საქართველოს კონსტიტუციის მე-9 მუხლით განსაზღვრული მოთხოვნის – სახელმწიფოს ისტორიაში საქართველოს სამოციქულო ავტოკეფალური მართლმადიდებელი ეკლესიის განსაკუთრებული როლის აღიარება”, – აღნიშნულია სასამართლოს განცხადებაში.

გადაწყვეტილების დასაბუთებისას მოსამართლეთა კოლეგიამ აღნიშნა, რომ მართლმადიდებლური ეკლესიის განსაკუთრებული როლის აღიარება მის პრივილეგირებულ მდგომარეობაში ჩაყენებას არ გულისხმობს.

“სასამართლომ აღნიშნა, რომ ეკლესიის განსაკუთრებული როლის აღიარება დაკავშირებულია მის ისტორიულ ღვაწლთან და არ ემსახურება მართლმადიდებელი ქრისტიანული რელიგიისთვის აღნიშნულ გარემოებასთან დაუკავშირებელი პრივილეგირებული სამართლებრივი მდგომარეობის შექმნას აწმყოში.

კერძოდ, დიფერენცირება და ეკლესიისთვის სამართლებრივად უპირატესი მდგომარეობის შექმნა არ არის კონსტიტუციის მე-9 მუხლის პირველი პუნქტის თვითმიზანი. სასამართლოს შეფასებით, კონსტიტუციის ამ დებულების მიზანს არ წარმოადგენს მართლმადიდებლობის პრივილეგიების განმტკიცება.

ამასთან, მართლმადიდებელი ეკლესიისთვის გარკვეული შეღავათის მინიჭება არ გულისხმობს სხვა რელიგიური ორგანიზაციების მიერ იმავე შესაძლებლობით სარგებლობის ხელშეშლას”, – აღნიშნავს სასამართლო.

სასამართლომ ასევე განმარტა, რომ სადავო ნორმაზე დაყრდნობით ეკლესიამ, შესაძლოა, საკუთრებაში პრივატიზებას დაქვემდებარებული ნებისმიერი სახის ქონება მიიღოს: “…ამგვარი ბლანკეტური მოწესრიგება შეუძლებელს ხდის ქონების გადაცემასა და ეკლესიის განსაკუთრებული როლის აღიარებას შორის პირდაპირი მიზეზშედეგობრივი კავშირის დადგენას”.

მოსამართლეთა კოლეგიამ განმარტა, რომ დისკრიმინაციის აღოფხვრა როგორც განხილული პრივილეგიის სრული გაუქმებით, ისე მისი თანასწორ პირებზე ერთნაირად გავრცელებითაა შესაძლებელი. სამართლოს გნამრატებით, ამგვარი საკითხის გადაწყვეტა პარლამენტის კომპეტენციაა, რის გამოც არაკონსტიტუციურად გამოცხადებული ნორმის შეჩერება 2018 წლის 31 დეკემბრამდე გადადო.