მოხის კომისიის საქმიანობა აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტის ანგარიშში

2017 წლის 15 აგვისტოს აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტი გამოქვეყნებულ სპეციალურ ანგარიშში რელიგიის თავისუფლების კუთხით არსებულ მდგომარეობას აფასებს. ანგარიშის თანახმად, კონსტიტუციით სახელმწიფოსა და ეკლესიის გამიჯვნის მუხედავად, კანონმდებლობა და სახელმწიფო პოლიტიკა საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის პრეფერენცირებას ახდენს და სხვა რელიგიური ორგანიზაციებისგან განსხვავებით პრივილეგიებს ანიჭებს.

მითითებულია კონსტიტუციური შეთანხმებით მართლმადიდებელი ეკლესიისათვის მინიჭებულ პრივილეგიებზე, მათ შორის პატრიარქის იმუნიტეტზე და განათლების სფეროში, საპატრიარქოს საკონსულტაციო როლზე.

ანგარიში ეხმიანება საჯარო სკოლებში საპატრიარქტოს პრივილეგირებულ მდგომარეობაში ჩაყენების, რელიგიური ნეტირალიტეტისა და თანასწორობის დარღვევის ფაქტებზე სახელმწიფოს არაადეკვატურ რეაგირებასთან მიმართებით არასამთავრობო ორგანიზაციების და სახალხო დამცველის კრიტიკასაც. ანგარიში დეტალურად აღწერს ასეთ პრაქტიკებსაც, მათ შორის უთითებს რელიგიურ რიტუალებში რელიგიური უმცირესობების წარმომადგენელი მოსწავლეების იძულებით ჩართვის, რელიგიური კუთვნილების გამჟღავნების პრობლემებზე.

ანგარიში საუბრობს საკანონმდებლო რეგულირებით დადგენილ პრივილეგიებზე და ეხმაურება საკონსტიტუციო სასამართლოში წარმოებულ საქმეებს, რომელთაგან ერთ-ერთი ექსლუზიურად საპატრიარქოსთვის დაწესებულ საგადასახადო შეღავათებს, ხოლო მეორე მართლმადიდებელი ეკლესიის გარდა, საჯარო სამართლის იურიდიული პირის სტატუსის მქონე რელიგიურ ორგანიზაციებისთვის პირდაპირი მიყიდვის წესით არასასოფლო სამეურნეო მიწის შეძენის, ასევე სასოფლო-სამეურნეო მიწის უსასყიდლო გადაცემის ბლანკეტურ აკრძალვას ეხება.

ანგარიში ყურადღებას ამახვილებს სახელმწიფოს მიერ რელიგიური უმცირესობებისათვის შექმნილ სალოცავების და სხვა რელიგიური დანიშნულების ნაგებობების მშენებლობის და ფუნქციონირების პრობლემებზე. ასევე, ანგარიში ეხება ისტორიული საკულტო ნაგებობების დაბრუნების საკითხსაც და აღნიშნავს, რომ წლებია არასამთავრობო ორგანიზაციების კრიტიკის საგანს წარმოადგენს სახელმწიფოს დისკრიმინაციული რესტიტუციის პოლიტიკა, რომელიც მხოლოდ მართლმადიდებელი ეკლესიის მიმართ აღიარებს საბჭოთა კავშირის დროს ჩამორთმეული საკულტო ნაგებობების დაბრუნების ვალდებულებას. აშშ-ს სახელმწიფო დეპარტამენტი ეხმიანება რელიგიის საკითხთა სახელმწიფოს სააგენტოს მიერ გამოთქმულ კრიტიკასაც, რომლის თანახმად, სააგენტო ძირითადად მხოლოდ საპატრიარქოს მიმართვების საფუძველზე გამოსცემს რეკომენდაციას, როდესაც არ განიხილავს სადავო საკულტო ნაგებობების საკითხს და არ გადასცმეს მათ ისტორიულ მესაკუთრეს. აქვე ანგარიში მოიხსენიებს სომხეთის სამოციქულო ეკლესიის განგრძობად მოთხოვნას თბილისში 3 და ახალციხეში მდებარე 1 ეკლესიის გადაცემასთან დაკავშირებით.



აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტის თანახმად, არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და რელიგიური უმცირესობების შეფასებების მსგავსად, ამ წლის სახალხო დამცველის ანგარიშშიც რელიგიური შეუწყნარებლობით ჩადენილი დანაშაულების არაეფექტური გამოძიებები კვლავ მთავარ პრობლემად იყო წარმოჩენილი. თავად ანგარიშიც მიმოიხილავს რელიგიური შეუწყნარებლობით ჩადენილ დანაშაულებს და რელიგიური უმცირესობების მოსაზრებაზე აკეთებს მითითებას, რომლის თანახმად საზოგადოებრივი აზრი სხვა რელიგიურ ჯგუფებს საპატრიარქოსა და ქვეყნის კულტურული ღირებულებებისთვის საფრთხედ მოიზარებს.

[sknews.ge]