კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლის სტატუსი საროში კიდევ ერთ დარბაზს მიენიჭა

მთავარი → სიახლე, საზოგადოება 29.05.2017

ასპინძის მუნიციპალიტეტის სოფელ საროში მდებარე პეტრე მაღრაძის დარბაზული ტიპის მესხურ სახლს კულტურული მემკვიდრეობის უძრავი ძეგლის სტატუსი მიენიჭა.

კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლის სტატუსი საროში კიდევ ერთ დარბაზს მიენიჭა

საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტოს ინფორმაციით, სახლი ნაგებია ნატეხი ქვით. გადახურვა ხის ძელებისაა, რომლებიც ხისავე სვეტებს ეყრდნობა. უკანა მხარე მიწაშია ჩასმული. შედგება კარაპანის, დერეფნის, ახორის, საბძელის, დარბაზის და საკუჭნაოსაგან. კარაპანი ხის სვეტებსა და გადახურვაზე დაყრდნობილი ღია დერეფანია, რომელიც სახლს წინიდან აქვს მიდგმული (მოგვიანებით კარით დაუხურავთ). აქედან ხვდებოდნენ დერეფანში, რომლიდანაც გასასვლელია ახორში. დერეფნის მარცხენა მხარეს მარცვლეულის შესანახი ხაროებია ამოყვანილი. ახორის იატაკის შუაში ქვაფენილის სადრენაჟეა მოწყობილი. მის თავზე კი ხის გადახურვაში ოთხკუთხა საკვამურია დატოვებული. ახორის მარჯვნივ პატარა საბძელია გამართული. ახორიდან დარბაზშია გასასვლელი. დარბაზი რამდენიმე ნაწილადაა გაყოფილი, მარცხენა მხარეს კედელთან ქვევრებია ჩაყრილი. დარბაზის ცენტრალურ ნაწილს რვაკუთხოვანი გვირგვინოვანი გადახურვა აქვს, რომელიც ამდენივე სვეტს ეყრდნობა. დარბაზის უკანა კედელში ფურნეა ჩაშენებული. ის თაღოვანი ნაგებობაა, რომელიც შედგება ორი ნაწილისგან - საცეცხლე-სანაცრესგან და საცხობი ნაწილისგან. დარბაზში ინახება ეთნოგრაფიული ყოფის ნიმუშები. მათ შორისაა ქვის სამარცვლე, ქვაში ნაკვეთი ბუხრის თაღოვანი პირი და სხვა.

შეგახსენებთ, სოფელ საროში ეს უკვე მეორე მესხური ოდაა, რომელსაც კულტურული მემკვიდრეობის უძრავი ძეგლის სტატუსი აქვს. საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტოს დირექტორის ნიკოლოზ ანთიძის შესაბამისი ბრძანებით, 2017 წლის 1 მაის კულტურული მემკვიდრეობის უძრავი ძეგლის სტატუსი მიენიჭა მიხეილ მაღრაძის დარბაზული ტიპის მესხურ სახლსაც.

სოფელი სარო ცნობილია თავისი მესხური დარბაზებით. დარბაზების უმეტესობა ახლა მიტოვებული და მოუვლელია.

საროს ისტორია 3500 წელს ითვლის. საროს დარბაზის ტიპის სახლებს შორის ყველაზე გამორჩეული ასპანიძე-ფანასკერტელების დარბაზია. მესხური დარბაზის მთავარი დამახასიათებელი ისაა, რომ ე.წ. დედა ბოძი არ აქვს, ის 12 ბოძზეა განლაგებული. 12 ბოძით შეკრულია კუბი, კუბზე კი ზემოდან ხისგან გაკეთებული, წაკვეთილი პირამიდის ფორმის თაღია დაშენებული.თაღი კედლებისგან დამოუკიდებელი კონსტრუქციაა, რაც შენობას სეისმური თვალსაზრისით ძალიან დაცულს ხდის: ხის საფეხურებიანი პირამიდა მიწისძვრის დროს ქუდის პრინციპით იშლება და იქ მყოფ ადამიანსაც გადარჩენის დიდი შანსი აქვს. მიწისქვეშა დარბაზისთვის სინათლის წყარო სახურავში დატანილი ერდოა. დარბაზს დამხმარე ნაგებობების მთელი კომპლექსი აქვს.