ტურიზმი მთავარი პრიორიტეტი აღარ არის

წლების განმავლობაში სამცხე–ჯავახეთის რეგიონის გადარჩენისა და განვითარების გზას „ერთიანი ნაციონალური მოძრაობა“ ტურიზმის განვითარებაში ხედავდა. ამ მიზნით ახალციხის ისტორიულ უბანში, რაბათში, ახალციხის ციხე აღადგინეს. ტურიზმის განვითარება პრიორიტეტული იყო ახალქალაქის მუნიციპალიტეტშიც, თუმცა, კონკრეტული ნაბიჯები აქ ნაკლებად გადაიდგა.

ხელისუფლების შეცვლის შემდეგ ტურიზმი მეორეხარისხოვანი გახდა. ახალი ხელისუფლების პრიორიტეტად, როგორც არაერთხელ გაჟღერდა, სოფლის მეურნეობის განვითარება იქცა.

„ქართული ოცნება რეალობიდან გამოვა და ტურიზმს პრიორიტეტად არ გამოცხადებს, რომ ეს მისივე პიარს ემსახურებოდეს. ჩვენ კარგი პროდუქტი უნდა წარმოვადგინოთ. ჩვენ გვაქვს რედისონი, შერატონი, მაგრამ ამ დროს არ გვაქვს საშუალო კლასის სასტუმროები. ადამიანს კი რეალურად უნდა დღეში 20–30 ლარი გადაიხადოს და არა 280 ევრო. ჩვენ რეკლამისთვის ბრენდებს ვართ გამოკიდებული, რომ შეგვეძლოს ვთქვათ, რომ აი, საქართველოში შერატონი არის“, – ამბობს ტურისტული პროექტების განვითარების ექსპერტი თეიმურაზ ჭოჭუა.

მისი თქმით, ამ მომენტისთვის არსებულ სტატისტიკას ტურისტების რაოდენობის შესახებ არ შეიძლება ვენდოთ, რადგან ყოფილი ხელისუფლება პიარის მიზნით ამ ციფრებით მანიპულირებდა.

„მე ტურიზმის მინისტრის მოადგილე ვიყავი. სტატისტიკის სპეციალურ სამსახურს ჩვენ ვაყალიბებდით. ჩვენ შევიმუშავეთ მეთოდიკა, როგორ უნდა დაგვეთვალა. ეს მეთოდიკა ტურისტული ორგანიზაციებისგან ავიღეთ. მთავარია იცოდე, რომ როდესაც რაოდენობაზე ლაპარაკობ, აქ მნიშვნელოვანია რანჟირება. ანუ არის ადამიანი, რომელიც საქართველოში ჩამოდის რუსეთიდან, სადაც სამუშაოდ იყო წასული, ჩამოდის ნათესავების სანახავად ერთი კვირით და ისევ უკან ბრუნდება. ადამიანი, ვინც ტრანზიტით იმყოფება ქვეყანაში ან კონფერენციაზე დასასწრებად არის ჩამოსული; მათი ტურისტებად დასახელება უბრალოდ სიტყვებით მანიპულირებაა“, – ამბობს იგი.

თეიმურაზ ჭოჭუას თქმით, ევროპის ქვეყნებში რეკლამისთვის დიდი თანხები იხარჯება, თუმცა, შერჩევითად.

„100,000 ტურისტია, თუ სომხებსა და აზერბაიჯანელებს არ მივათვლით. მთლიანი რიცხვი კი სადღაც 500,000–ია. ყველაზე ცუდი კი ისაა, რომ ტურიზმი ფულს ხარჯავს ფინეთში, შვეიცარიაში, გერმანიაში რეკლამაზე, იხარჯება 9 მლნ, ხოლო სომხეთში რეკლამაზე არაფერი იხარჯება. ამ დროს მარტო სომხეთიდან 300,000 ტურისტი ჩამოდის, ასევე აზერბაიჯანიდან. შუა აზიის ქვეყნებში არაფერი იხარჯება, არც ჩინეთში. ესაა სააკაშვილის პოლიტიკა“, – აცხადებს თეიმურაზ ჭოჭუა.
მიუხედავად იმისა, რომ ტურიზმი ნაკლებ პრიორიტეტულად იქცა, ის რეგიონის განვითარების ერთ–ერთ ელემენტად მაინც რჩება, რომელიც, ჭოჭუას თქმით, უნიკალურია. თუმცა განვითარების პროგრამა კარგად უნდა დაიგეგმოს.

„არამხოლოდ გავაგრძელებთ, არამედ გავასამმაგებთ კიდეც რეგიონში ტურიზმის განვითარებისთვის მუშაობას“, – ამბობს თეიმურაზ ჭოჭუა.

არასამთავრობო ორგანიზაციის „Future corps“–ის წარმომადგენლის აზრით ტურიზმი კომპლექსურად და თანმიმდევრულად უნდა განვითარდეს. პროგრამების ცალმხრივად შემუშავება არ შეიძლება.

„ჩვენ მრავალი მიმართულებით უნდა ვიმუშაოთ. არ უნდა ვთქვათ, რომ ეს პრიორიტეტულია, ეს კი არა. უბრალოდ, უნდა ვისწავლოთ რესურსების გადანაწილება და ვიცოდეთ, რომელ სფეროს რა რესურსი დავახარჯოთ. მაგრამ თუ პრიორიტეტები არსებობს, შიგნით უნდა გადავწყვიტოთ. უნდა დადგინდეს, კონკრეტულად რა სახის ტურიზმი სჭირდება ჩვენს რეგიონს. ჩემი აზრით, არა მხოლოდ სოფლის მეურნეობა, მრეწველობა უნდა განვითარდეს. უნდა გაიხსნას გადამამუშავებელი ცენტრები“, – ამბობს ვაგარშაქ შახბექიანი.

ვაგარშაქ შახბექიანი „სოფლის დახმარების“ პროექტით სარგებლობის წინადადებას აყენებს. რამდენიმე სოფლის ბიუჯეტის ერთად შეკრებით უნდა გაიხსნას მინიქარხნები, რათა სოფლის მეურნეობაც განვითარდეს. მისი აზრით, ეს აგროტურიზმის განვითარებასაც შეუწყობს ხელს. ვაგარშაქ შახბექიანის თქმით, არის აგროტურიზმის, ეკოტურიზმის, ველოსიპედებით ტურიზმის განვითარების საშუალება და არ არის აუცილებელი, რომ ტურიზმის განვითარებისთვის მხოლოდ მთავრობამ იმუშაოს.

„ტურიზმი მხოლოდ ერთ რეგიონში არ ვითარდება. ტურიზმს სჭირდება კომპლექსური მიდგომა. თუ ახალი მთავრობა ამ კუთხით პრიორიტეტს არ ხედავს, ტურიზმი თავად განვითარდება, რადგან ეს ბიზნესია. თუმცა ჩვენთან ეს ბიზნესი მზად არ არის. ახლა ინფრასტრუქტურა ტურიზმისთვის მეტნაკლებად მზადაა, გზები საკმაოდ კარგ მდგომარეობაშია“, – ამბობს „Future corps“–ის თავმჯდომარე.

ვაგარშაქ შახბექიანის თქმით, ახალქალაქისა და ნინოწმინდის მუნიციპალიტეტებს საშუალო კლასის ტურისტების მიღება შეუძლია, თუმცა, რეგიონი მდიდარი ტურისტებისთვის მიმზიდველი არ არის. ასევე „Future corps“–ის თავმჯდომარის აზრით, არანაკლებ მნიშვნელოვანი პრობლემა ტურიზმის განვითარებისთვის მომზადებული კადრების არარსებობაა.

[ქრისტინა მარაბიანი, ახალქალაქი]