'გავერთიანდეთ ტუბერკულოზის დასამარცხებლად' - 24 მარტი ტუბერკულოზის მსოფლიო დღეა

ამ დღის მიზანია ცნობიერების ამაღლება ტუბერკულოზის გლობალური ეპიდემიის, საქართველოში მისი მასშტაბის და ამ დაავადების დასაძლევად გაწეული ძალისხმევის შესახებ.

ტუბერკულოზი განკურნებადია, მაგრამ მაინც ეპიდემიას წარმოადგენს მსოფლიოს მრავალ ქვეყანაში.

ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის ბოლო ოფიციალური მონაცემებით,

► 2015 წელს მსოფლიოში 10 მილიონზე მეტი ადამიანი დაავადდა ტუბერკულოზით, რაც ნიშნავს 28 500 ადამიანის დაავადებას ყოველდღიურად.

► 2000-დან 2015 წლამდე მკურნალობის შედეგად შესაძლებელი გახდა 49 მილიონი ადამიანის გადარჩენა და ტუბერკულოზით სიკვდილის შემთხვევები შემცირდა 22%-ით.

► ამ მაჩვენებელმა 2015 წლისთვის შეადგინა 1,8 მილიონი ადამიანი, რაც ნიშნავს ამ დაავადების მიზეზით 4900-ზე მეტ სიკვდილს ყოველდღიურად.

ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის შეფასებით, საქართველოში უკანასკნელ წლებში აღინიშნება ტუბერკულოზის გავრცელების მაჩვენებლების კლების ტენდენცია. მიუხედავად ამისა, საქართველოს მაჩვენებელი მნიშვნელოვნად აღემატება ევროპის რეგიონის და ევროკავშირის ქვეყნების შესაბამის მონაცემებს.

წინასწარი მონაცემებით

►2016 წელს, საქართველოში, ყველა ფორმის ტუბერკულოზის 3315 შემთხვევა დარეგისტრირდა, მათ შორის 2454 ახალი შემთხვევაა.

►შესაბამისად, რეგისტრირებული შემთხვევების რაოდენობამ 100000 მოსახლეზე 89.1 შეადგინა, ახალი შემთხვევების მაჩვენებელმა 100000 მოსახლეზე ‐ 66.

დაავადებათა კონტროლის ცენტრის ინფორმაციით, სახელმწიფოს, ადგილობრივი და საერთაშორისო პარტნიორების ძალისხმევით საქართველოში ხელმისაწვდომია ეფექტიანი დიაგნოსტიკა და მკურნალობა. მთელი ქვეყნის მასშტაბით გამოიყენება ტუბერკულოზის სწრაფი დიაგნოსტიკის მეთოდი GeneXpert აპარატების მეშვეობით, რაც საშუალებას იძლევა 2 საათზე ნაკლებ დროში განისაზღვროს ტუბერკულოზის დიაგნოზი და დაავადების ფორმა ტუბსაწინააღმდეგო უმნიშვნელოვანესი პრეპარატის - რიფამპიცინის მიმართ მგრძნობელობის თვალსაზრისით. დიაგნოზის დადასტურების შემთხვევაში უზრუნველყოფილია ტუბსაწინააღმდეგო მედიკამენტებზე მგრძნობელობის კვლევა და ასევე, ტესტირება აივ-ინფექციასა და C ჰეპატიტზე. ყველა პაციენტისთვის ხელმისაწვდომია ხარისხიანი მედიკამენტები, ახალი ტუბსაწინააღმდეგო წამლების ჩათვლით. თუმცა, რეგისტრირებული შემთხვევების შემცირების დადებითი ტენდენციის მიუხედავად, მულტირეზისტენტული (MDR) ტუბერკულოზი კვლავ რჩება ქყევნის მთავარ გამოწვევად საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის სფეროში.

2017 წელს ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაცია განსაკუთრებულ ყურადღებას ამახვილებს ძალისხმევის გაერთიანებაზე იმისთვის, რომ „არავინ დარჩეს ყურადღების მიღმა“, რაც მოიცავს სტიგმის, დისკრიმინაციის, მარგინალიზაციის და სამედიცინო დახმარების ხელმისაწვდომობის ბარიერების დაძლევას. ტუბერკულოზის მსოფლიო დღე ქმნის შესაძლებლობას, რომ ადამიანები შეუერთდნენ ტუბერკულოზთან ბრძოლას და ჩაერთონ განხილვის, განათლების და ადვოკატირების კამპანიაში.

ტუბერკულოზის მსოფლიო დღე, 1982 წლიდან, ყოველწლიურად, ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის ინიციატივით, იმ თარიღის აღსანიშნავად აღინიშნება, როდესაც ნობელის პრემიის ლაურეატმა, გერმანელმა მეცნიერმა რობერტ კოხმა ტუბერკულოზის გამომწვევი მიკობაქტერია აღმოაჩინა (1882), რამაც საფუძველი დაუდო ტუბერკულოზის დიაგნოსტიკასა და მკურნალობას.

[ნინო ნარიმანიშვილი, ახალციხე]