‘პენსია ჩამომაჭრეს და სესხი ისე გამინულეს’ – ახალციხეში ‘განულების პროგრამის’ ხარვეზებზე საუბრობენ

ახალციხეში მცხოვრები ქალი ყვება, რომ მას პენსიის დანიშვნამდე ლიბერთი ბანკის სწრაფი სესხი 650 ლარი ჰქონდა აღებუ ლი. ერთ წელზე მეტ ხანს მისი გადახდა ვერ შეძლო, ამიტომ სესხების განულების პოგრამაში მოხვდა.

„ოქტომბერში ავიღე პირველი პენსია, თან ბანკთან შევთანხმდი, რომ ნაწილ–ნაწილ დავფარავდი პენსიით, თუმცა ნოემბერში მითხრეს, რომ სესხების განულების პროგრამაში მოვხვდი და დავალიანება გადაიფარებოდა. ამის შემდეგ დავალიანება კი გადაიფარა, მაგრამ ამისთვის ნოემბრის პენსია სულ ჩამომაჭრეს“, – გვიყვება პენსიონერი.

მომხდარის გარკვევა მან ლიბერთი ბანკის თანამშრომლებთან სცადა, თუმცა პასუხი ვერ მიიღო: „ვინც სესხთან დაკავშირებით აქამდე მეკონტაქტებოდა, ახლა ტელეფონზე აღარ მპასუხობს. ცხელ ხაზზეც დავრეკე და მითხრეს, რომ ჩემი საქმე მოკვლევაზეა გაგზავნილი. მიუხედავად ამისა საპრეტენზიო წერილიც დავწერე და ახლა პასუხს ველოდები. იმის მაგივრად, რომ ბანკს კლიენტის მხარე დაეჭირა პენსიის გარეშე დამტოვეს“.

ფონდ „ქართუში“ აცხადებენ, რომ „ასეთ შემთხვევებზე პასუხისგმებლობას საკუთარ თავზე არ იღებენ“: „ასეთმა ადამიანებმა, თავიანთი კონკრეტული პრობლემით, იმ ბანკებს უნდა მიაკითხონ და გაარკვიონ ამბავი, სადაც დავალიანება აქვს. თუ ჩათვლის „ფონდი ქართუ“ საჭიროდ, რომ რაღაცა გაურკვეველი დარჩა, მაშინ განცხადებას გაავრცელებს“.

საქართველოს ფინანსთა სამინისტროში კი გვითხრეს, რომ „კონკრეტულ მსესხებელთან დაკავშირებით, უწყებიდან ინფორმაცია წერილობით გამოვითხოვოთ“. მომხდარზე კომენტარი არც „ლიბერთი ბანკის“ ახალციხის ფილიალის ადმინისტრაციაში გააკეთეს.

სესხების განულების პროგრამაში, ისევე როგორც საქართველოს სხვა რეგიონებიდან, „მკვდარი სულები“ სამცხე–ჯავახეთიდანაც მოხვდნენ. ასპინძაში, სოფელ საროში ს.გ–მ აგრო–სესხი თავდებების გარეშე 2015 წლის თებერვალში აიღო. სესხის პირობების მიხედვით, თანხა ნოემბერ–დეკემბერში უნდა დაეფარა, თუმცა მსესხებელი აგვისტოში გარდაიცვალა.

„როცა სესხის დაფარვის დრო მოვიდა, დაგვირეკეს და წერილიც გამოგვიგზავნეს. მათ ავუხსენი რომ მსესხებელი გარდაიცვალა, ჩვენ კი შესაძლებლობა არ გვქონდა და ვერ გადავიხდიდით. მას შემდეგ ორი წელი გავიდა და აღარავინ შეგვხმიანებია“, – ამბობს გარდაცვლილის მეუღლე.

საქართველოს ფინანსთა სამინისტრომ გარდაცვლილების განულების პროგრამაში მოხვედრის შესახებ განცხადხება გაავრცელა. უწყება განმარტავს, რომ საბანკო და საფინანსო დაწესებულებების მონაცემთა ბაზებში შესაძლებელია იყოს მონაცემები გარდაცვლილ პირთა სასესხო დავალიანების შესახებ, რადგან მოვალის გარდაცვალება ავტომატურად არ იწვევს ვალდებულების შეწყვეტას სასესხო ურთიერთობებში: „თუ მხარეები ხელშეკრულებაში სხვაგვარად არ არიან შეთანხმებული, მოქმედი კანონმდებლობის თანახმად, ფიზიკური პირის გარდაცვალების შემთხვევაში, მის სამკვიდრო ქონებაში შედის მამკვიდრებლის როგორც ქონებრივი უფლებები, ისე მოვალეობები, რომელიც მას სიკვდილის მომენტისათვის ჰქონდა. ამასთან, მემკვიდრეები ვალდებულნი არიან, მთლიანად დააკმაყოფილონ მამკვიდრებლის კრედიტორთა ინტერესები, მაგრამ მხოლოდ მემკვიდრეობით მიღებული აქტივის ფარგლებში“ .

პირის გარდაცვალების შემდეგ, მისი სასესხო ვალლდებულებები, რომ მემკვიდრეებმა უნდა გადაიბარონ ამაზე „საზოგადოება და ბანკების“ ერთ–ერთი დამფუძნებელი გიორგი კეპულაძეც საუბრობს, თუმცა მისთვის გარდაცვლილების, სესხის განულების პროგრამაში მოხვედრა მაინც უცნაურია: „კრედიტ ინფოს არ ჰქონდა წვდომა იმაზე, რომ ადამიანების გარდაცვალებაზე ინფორმაცია მოეძიებინათ და სიიდან ამოეღოთ. თუმცა ამ შემთხვევაში სესხების განულებაზე სახელმწიფოც მუშაობდა და ფინანსთა სამინისტროს, რადგან მას ყველაფერზე აქვს წვდომა ეს მონაცემები უნდა გაეფილტრა და ისე მიეწოდებინა ფონდ „ქართუსთვის“. როცა პროგრამას მკვდარი სულები დაემატნენ, ცოცხალი ადამიანების სესხების განულების რიცხვი შემცირდა“.

სპეციალური ვებ-გვერდი - vali.ge, რომელიც საბანკო დავალიანებების ჩამოწერასთან დაკავშირებით შეიქმნა, 10 დეკემბერს, ამუშავდა. იმ ადამიანებს, ვინც სესხების განულების პროგრამაში მოხვდა, 15 დეკემბრიდან 31 დეკემბრის ჩათვლით სესხები გაუნულდებათ.

[ლუბა გიორგაძე, ახალციხე]