რეზო ზუმბაძე 26 წლისაა. მან ჯანმრთელობის პრობლემის გამო სესხი 2013 წელს აიღო და ამ დრომდე ვერ დაფარა: „1000–1000 ლარი MoneyMan–ის Mycredit–ის და „მონეზას“ მიკროსაფინანსოებში ავიღე. მაშინ 21 წლის ვიყავი, არ ვმუშაობდი და გადახდა ვეღარ შევძელი, წინასწარ არც რისკები გამითვლია. მშობლებს ვუმალავდი, მიკროსაფინანსოებიდან კი მაშანტაჟებდნენ, ვეტყვითო“.
რეზო ზუმბაძე მთავრობის გადაწყვეტილებას დადებითად აფასებს: „არ აქვს მნიშვნელობა როგორი პოლიტიკური გემოვნება გაქვს, ვფიქრობ თუ დაპირებას შეასრულებენ, ეს ყველა რიგითი მოქალაქისთვის სასარგებლო იქნება. ასევე, მიმაჩნია, რომ ბანკებში რეგულაციების გამკაცრებაა საჭირო, ინტერნეტში ერთი დაკლიკებით სესხს ვერ უნდა იღებდე, თორემ ასე ახალგაზრდებს თანხის მარტივად მიღების ცდუნება სძლევთ და მერე სესხი გადაუხდელი რჩებათ“.
ნინო მაისურაძე (სახელი შეცვლილია, რადგან მშობლებმა მისი ვალების შესახებ არ იციან) ახალქალაქიდანაა, ამჟამად კი ახალციხეში მუშაობს. გასულ წლამდე სამცხე–ჯავახეთის უნივერსიტეტშიც სწავლობდა, თუმცა დღეს სტატუს შეჩერებული სტუდენტია და ამბობს, რომ ამის ძირითადი მიზეზი მიკროსაფინანსოებში არსებული დავალიანებებია: „19 წლის ვიყავი სტუდენტობისას სწავლის გადასახადთან ერთად ბინის ქირასაც რომ ვიხდიდი. ვმუშაობდი, მაგრამ ხელფასი 350 ლარი მქონდა და არ მყოფნიდა, პირველი სესხი 2016 წელს ავიღე“.
მან თავდაპირველად „კრედოში“ 1 000 ლარი ისესხა და მისი პროცენტი ყოველთვიურად ხელფასიდან უნდა ეხადა, თუმცა ვერ შეძლო და ამიტომ ამ სესხის გადასაფარად თანხა ისევ ბანკებიდან და მიკროსაფინანსო ორგანიზაციებიდან ისესხა: „თიბისი ბანკში 500 ლარი ავიღე და სესხის ნაწილი დავფარე, შემდეგ ორივე სესხის გადახდა რომ მიწევდა და ვერ ვახერხებდი, საქართველოს ბანკში 300 და ვივუსიდანაც 300 ლარი ვისესხე. საბოლოოდ გადახდა ვერცერთის ვეღარ შევძელი და გამაშავეს, ახლა 2000 ლარზე მეტი მაქვს დავალიანება“.
ნინო ფიქრობს, რომ მთავრობის ახალი ინიციატივა ქვეყანაში სესხებთან დაკავშირებულ პრობემებს ვერ გადაჭრის: „რეალური პრობლემა არის მდიდარი ბანკები და რეგულაციების ფაქტობრივი არარსებობა. ყველას უხარია, რომ სესხები გაუნულდებათ, მაგრამ იმას არავინ ფიქრობს, რომ თუ პოლიტიკა არ შეიცვლება და კანონმდებლობაში ამ კუთხით ცვლილებები არ იქნება, სულ მალე ისევ იგივე მდგომარეობა იქნება ქვეყანაში“.
ლაშა ხმალაძე ახალციხეში ცხოვრობს, მან წლების წინ მიკროსაფინანსო „Crediton“–დან 200 ლარი ისესხა, თანხის გადაუხდელობის გამო კი დღემდე „შავ სიაშია“: „სწავლის ფული მაქვს გადასახდელი და სესხის აღება მინდა, თუმცა უარს მეუბნებიან. ჩემი აზრით განულება კი კარგია, მაგრამ რეალურად ეს ბევრს არაფერს შეცვლის, ამას სჯობს ბანკებმა და მიკროსაფინანსოებმა სესხის დაბალ პროცენტებში გაცემა დაიწყონ. ანაბარს რვა, სესხს კი მინიმუმ 28 პროცენტში გასცემენ, რაც უსამართლობაა“.
როგორც საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა მამუკა ბახტაძემ დღეს, 19 ნოემბერს, გამართულ ბრიფინგზე განაცხადა, 700 000–მდე მოქალაქე იმყოფება ე.წ. შავ სიაში და სრულფასოვანი ეკონომიკური საქმიანობის შესაძლებლობას მოკლებულია. ამიტომ პრემიერის თქმით, მათ ვალები
ჩამოეწერებათ.
ეს ინიციატივა არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლებმა წინასაარჩევნოდ ამომრჩევლის მოსყიდვად
შეაფასეს.
[ავთო ინასარიძე, ახალციხე]