‘ხვალ მერიიდან მომაკითხავენ, ობელისკთან უნდა მივიდე’ – 94 წლის ვეტერანი ახალციხიდან [Video]

პიჯაკი, რომელსაც ორივე მხარეს მეორე მსოფლიო ომში მიღებული მედლები ამშვენებს, უკვე გამზადებული აქვს. ხვალ ფაშიზმზე გამარჯვების დღეა და ღონისძიებაზე უნდა წავიდეს.

„ეს გერმანიაზე გამარჯვების მედალია, ეს გმირობის მეორე ხარისხის ორდენი, ეს კი შრომის ვეტერანის. ამ ბოლოს კიდევ მომცეს მედლები, მაგრამ ისინი კოსტუმზე ჯერ არ დამიმაგრებია“, – სიამაყით გვიჩვენებს მედლებს ალექსანდრე პეტრიაშვილი.

ამბობს, რომ მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ ყოველი ცხრა მაისი ვეტერანების დაფასების დღეა, ამიტომ ფიქრობს, რომ ამ დღეს ყველა უნდა ზეიმობდეს: „ხვალ აუცილებლად ჩავალ ობელისკთან და ყვავილებს მივიტან, მომაკითხავენ მერიიდან“.

17 წლის იყო, როცა პირველად ჯარში გაიწვიეს. სამთვიანი მომზადების კურსი გაიარა და... ორი წელი იბრძოდა ფრონტის პირველ ხაზზე.

„გვითხრეს, რომ ერთმა სამხედრო ნაწილმა დიდი დანაკლისი განიცადა და იმის შევსებაზე მივდივართო. ერთი დღე და ღამე ფეხით ვიარეთ. ფრონტს რომ მივუახლოვდით გაგვაჩერეს, ახალ ხელმძღვანელობისთვის უნდა ჩავებარებინეთ. ამ დროს მოგვიახლოვდა თვითმფრინავი და ბომბები ჩამოყარა. ამ დღეს ყველა გადავრჩით. მე იქვე გათხრილ ორმოში ჩავხტი, ფეხი დავიზიანე, აფეთქების მერე ისე დაიტკეპნა მიწა, რომ "კირკით" ამოთხარეს და ისე ამომიყვანეს“, – იხსენებს მეორე მსოფლიო ომში წასვლის პირველ დღეებს ვეტერანი.



ამის შემდეგ იყო ჩრდილო კავკასიაში, კრასნოდარში, თუმცა ომის დამთავრებამდე ბრძოლა აღარ მოუწია: „კარპატების მთებში რომ მივედით გავცივდი, ფილტვების ანთება დამემართა და ჰოსპიტალში დიდხანს ვმკურნალობდი, სწორედ მაშინ გავიგე ჩვენი გამარჯვების ამბავიც“.

ამბობს, რომ ომის შემდეგ განსაკუთრებით ქერჩთან მომხდარი შეტაკება ახსოვს, აქ მაშინ 120 ათასი ქართველი ჯარისკაცი დაიღუპა: „ქერჩთან ქართველების სამი დივიზია განადგურდა. იქ მაშინ ბევრი მეგობარი დავკარგე“.

კიდევ ერთი რასაც ვერაფრით ივიწყებს ის წუთებია, როცა დნეპრის გადაცურვას აიძულებდნენ: „მდინარის მეორე მხარეს გერმანელები იყვნენ და იმათთან უნდა გვებრძოლა. "კამანდირი" მოვიდა და პირველი მე მითხრა, შენ შედიო! შინელი მეცვა, "ლაფატკით" და ავტომატით შევედი, მაშინვე ჩავიძირე, ბიჭებმა ამომიყვანეს. სხვა გზა არ მქონდა, ბრძანება რომ არ შემესრულებინა მაშინვე დამხვრეტდნენ“.

ალექსანდრესთან ერთად მეორე მსოფლიო ომში მისი ორი ძმა, პეტრე და პავლეც იბრძოდნენ. პავლე ფრონტზე ალექსანდრეს შემდეგ გაიწვიეს, პეტრე – ყველაზე პატარა კი მოხალისედ ჩაეწერა.

“უთხრეს წამოდი კარტოფილს მაინც შეგვიწვავო. ბრძოლის ველზე გასული მაშინვე ტყვედ ჩავარდა. კომკავშირის ბილეთი უპოვეს და ორ გერმანელს მიყავდა დასახვრეტად, მაგრამ ბედზე გადარჩა. ამ დროს გენერალი მოვიდა, რომელიც თბლისში იყო ნამყოფი და რამდენიმე ქართული სიტყვაც იცოდა და იმან გაათავისუფლა“, – ამბობს ალექსანდრე.

რაც შეეხება პეტრიაშვილის მეორე ძმას, მან ომში 14 ჭრილობა მიიღო.

„მკვდარი ეგონათ და მორგში გაიტანეს. შემთხვევით ნახა ექიმმა, რომ ცოცხალი იყო“, – გვიყვება ალექსანდრე.

ძმების ომში წასვლის შემდეგ ოჯახში მამა, დედა და ორი პატარა და დარჩა, რომლებსაც წერილებს საველე ფოსტიდან ხშირად უგზავნიდა, თუმცა დანიშნულების ადგილამდე ბარათები იშვიათად აღწევდა: „ცენზურა მოქმედებდა, თუ წერილის შინაარსი არ მოეწონებოდათ მაშინვე ხევდნენ“.

ომში 1942 წლის ზამთარში წავიდა: „ომიდან დაბრუნების შემდეგ ადიგენში რევიზორად ვიმუშავე, ვალეში ბუღალტერი და ახალციხის ატეკაში 50 წელი საწყობის გამგე ვიყავი. მიყვარს სიცოცხლე. 94 წლის ვარ, მაგრამ 90 წლი კიდევ მინდა რომ ვიცოცხლო“.

ხვალ ცხრა მაისს ვეტერანები ფაშიზმზე გამარჯვების 73–ე წლისთავს აღნიშნავენ. ტრადიციულად, ხელისუფლების წარმომადგენლები მემორიალს გვირგვინებით შეამკობენ, ვეტერანებს კი საჩუქრებს გადასცემენ.

„პურმარილზეც გვეპატიჟებიან–ხოლმე, ცოტა დახმარებასაც გვაძლევენ, მაგრამ ჩემს პენსიაზე დანამატი მხოლოდ 44 ლარია და ეს წამალშიც არ მყოფნის. გულის ინფარქტი მომივიდა და დღეში ხუთ წამალს ვსვამ მუდმივად“, –ამბობს ელექსანდრე პეტრიაშვილი.




[თინათინ ზაზაძე, ახალციხე]