8 მარტი ქალთა საერთაშორისო დღეა

გაერო-ს ქალთა ორგანიზაციის განცხადებით, წელს ქალთა საერთაშორისო დღე ქალთა უფლებების, თანასწორობისა და სამართლიანობისთვის მიძღვნილი უპრეცედენტო გლობალური მოძრაობის პარალელურად აღინიშნება. ორგანიზაცია მოუწოდებს ყველას, შეუერთდეს​ მთელი მსოფლიოს აქტივისტებს და გაეროს ქალთა ორგანიზაციას 8 მარტს, რათა ერთად იზეიმოს, იმოქმედოს და შეცვალოს ქალების ცხოვრება მთელ დედამიწაზე.

„მთელ მსოფლიოში ადამიანები მობილიზებას თანასწორი მომავლისთვის ცდილობენ. ამ მცდელობამ გლობალური მსვლელობებისა და კამპანიების ფორმა მიიღო, რომელთა შორისაა #MeToo ამერიკის შეერთებულ შტატებში. ასევე, სექსუალური შევიწროებისა და ძალადობის მიმართ პროტესტის გამოხატვის ისეთი ინიციატივები, როგორებიცაა #YoTambien მექსიკაში, ესპანეთში, სამხრეთ ამერიკასა და სხვა ქვეყნებში, #QuellaVoltaChe იტალიაში, #BalanceTonPorc საფრანგეთში, #Ana_kaman არაბულ სახელმწიფოებში, კამპანია ფემიციდის წინააღმდეგ “Ni Una Menos” („არცერთით ნაკლები“) არგენტინაში და ინიციატივები, რომლებიც თანაბარ ანაზღაურებას, ქალთა პოლიტიკურ წარმომადგენლობასა და სხვა საკითხებს უკავშირდება.

2018 წელს ქალთა საერთაშორისო დღე ქმნის შესაძლებლობას, რომ ეს იმპულსი, ქალების გაძლიერების მიზნით, ყველა გარემოში, ქალაქსა თუ სოფელში ქმედებაში გადაიზარდოს და იმ აქტივისტების ძალისხმევა დაფასდეს, რომლებიც ქალთა უფლებების დაცვისა და მათი პოტენციალის სრულად რეალიზებისთვის დაუღალავად მუშაობენ.

გაერო-ს კომისია ქალთა სტატუსის შესახებ, მომდევნო 62-ე სესიის პრიორიტეტულ თემასთან დაკავშირებით, ქალთა საერთაშორისო დღეს ყურადღებას იმ სოფლად მცხოვრები ქალების უფლებებსა და აქტივობაზე ამახვილებს, რომლებიც მსოფლიო მოსახლეობის ერთ მეოთხედზე მეტსა და სასოფლო-სამეურნეო სფეროში დასაქმებულ ქალთა 43%-ის უმრავლესობას წარმოადგენენ.

სოფლად მცხოვრებ ქალებს საკუთარი ქვეყნების საკვებით უზრუნველყოფის, სურსათის უსაფრთხოებისა და კლიმატის მიმართ გამძლეობის განმტკიცებისთვის მიწაზე მუშაობა უწევთ. თუმცა, არსებული გენდერული უთანასწორობისა და დისკრიმინაციის გამო, განვითარების ყველა პარამეტრით, ისინი სოფლად მცხოვრებ კაცებსა თუ ქალაქში მცხოვრებ ქალებზე უარეს პირობებში არიან.

სოფლად მცხოვრები ქალები და მათი ორგანიზაციები უდიდეს პოტენციალს ფლობენ. საარსებო საშუალებებისა და კეთილდღეობის გასაუმჯობესებლად ისინი საკუთარი უფლებების დაცვას ითხოვენ. ეს ქალები ინოვაციურ სასოფლო-სამეურნეო მეთოდებს იყენებენ, წარმატებულ ბიზნესებს ქმნიან, ახალ უნარებს იძენენ, საკუთარი სამართლებრივი უფლებების მოპოვებაზე ზრუნავენ და არჩევნებში მონაწილეობენ. ბოლო პერიოდში ამერიკის კინემატოგრაფიის, თეატრისა და ხელოვნების დარგების წარმომადგენელმა ასობით გაბედულმა ქალმა ამ სფეროებში ძალაუფლების მქონე კაცების მხრიდან სექსუალურ შევიწროებასა და თავდასხმაზე აიმაღლა ხმა. მათ ძლიერი მოკავშირე ფერმერ ქალთა ადგილობრივ ორგანიზაციაში „Alianza Nacional de Campesinas“ იპოვეს, რადგან ძალაუფლების ბოროტად გამოყენება ამ ქალებისთვისაც კარგად ნაცნობია“, – წერია გაეროს ქალთა ორგანიზაციის ვებგვერდზე გამოქვეყნებულ ინფორმაციაში.

ქალთა საერთაშორისო დღე პირველად ეს დღე 1909 წლის 28 თებერვალს აშშ-ში ამერიკის სოციალისტური პარტიის დეკლარაციის შემდეგ აღინიშნა. ამ დღეს მომხდარ ისტორიულ მოვლენათა შორის ერთ-ერთი უმთავრესი, რომელმაც მოძრაობა მთელი მსოფლიოს მასშტაბით გახადა ცნობილი, იყო ნიუ-იორკიში, 1911 წელს Triangle Shirtwaist-ის საფეიქრო ფაბრიკაში მომხდარი ხანძარი, რომელმაც 140-ზე მეტი ქალი იმსხვერპლა.

იდეა ქალთა სოლიდარობის საერთაშორისო დღის აღნიშვნისა თავდაპირველად მე-19 საუკუნის მეორე ნახევარში და მე-20 საუკუნის დასაწყისში დაიბადა. სწრაფი მსოფლიო ინდუსტრიალიზაციისა და ეკონომიკური ექსპანსიის ეპოქაში, რომელმაც მასობრივი პროტესტები გამოიწვია მუშათა აუტანელი სამუშაო პირობების გამო.

ერთ-ერთი პირველი ასეთ პროტესტთაგანი იყო ნიუ-იორკის სამკერვალო ფაბრიკების მუშა-ქალთა გაფიცვა 1857 წლის 8 მარტს. მათი პროტესტის მიზეზი მწირი ხელფასი და გაუსაძლისი სამუშაო პირობები იყო. ქუჩაში გამოსული გაფიცული ქალები პოლიციამ დაარბია. ორი წლის შემდეგ იმავე თვეს სწორედ ამ ქალებმა დააარსეს პირველი პროფკავშირი.

1910 წელს კოპენჰაგენში სოციალისტ-ინტერნაციონალმა ქალთა პირველი საერთაშორისო კონფერენცია ჩაატარა. ამ ყრილობაზე, გავლენიანი გერმანელი სოციალისტი კლარა ცეტკინის ინიციატივით, დაფუძნდა ქალთა საერთაშორისო დღე. მომავალ წელს ამ დღეს ქალთა სოლიდარობის მიზნით მილიონზე მეტი ადამიანი გამოვიდა ავსტრიაში, დანიაში, გერმანიასა და შვეიცარიაში.

[sknews.ge]