საჯარო დებატებს ახალციხის მერობის ხუთივე კანდიდატი ესწრებოდა: ნატალი სისვაძე– ბლოკ „არასაპარლამენტო ოპოზიციიდან“, ზაზა ნათენაძე – „ნინო ბურჯანაძე – ერთიანი ოპოზიციიდან“, გელა დემეტრაძე – ბლოკ „ერთიანი ნაციონალური მოძრაობიდან“, გოჩა ათოშვილი – „სალომე ზურაბიშვილი –საქართველოს გზიდან“ და გიორგი კოპაძე – ბლოკ „ქართული ოცნებიდან“.
თუმცა, მმართველი გუნდის მერობის კანდიდატი შეხვედრაზე ნახევარი საათის დაგვიანებით მივიდა. შეკრებილებს მოუბოდიშა და დაგვიანების მიზეზად, ამომრჩევლებთან შეხვედრა დაასახელა.
მერობის კანდიდატები არასამთავრობო სექტორის, საგანმანათლებლო სფეროს, მედიის წარმომადგენლებისა და აქტიური მოქალაქეების შეკითხვებს პასუხობდნენ. დისკუსიას დაახლოებით 35 მოქალაქე ესწრებოდა.
ვიდრე დარბაზში კითხვები დაისმებოდა, კანდიდატებს 3–3 წუთი ჰქონდათ პროგრამულ აქცენტებზე სასაუბროდ.
„პროგრამები ზოგადი და არაფრის მთქმელია, ინფრასტრუქტურული პროექტების განხორციელება მერიის ექსკლუზიური უფლებაა და ამაზე არც უნდა საუბრობდეთ. მე მაინტერესებს მეტი კონკრეტიკა. ჯანდაცვაზე, განათლებაზე, ოჯახურ ძალადობაზე, მრავალშვილიან დედებზე, შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირებზე არავინ საუბრობთ. ამ კუთხით რას გეგმავთ?“ – „სამცხე–ჯავახეთის დემოკრატ ქალთა საზოგადოების“ თავმჯდომარის მარინა მოდებაძის ამ შენიშვნითა და კითხვით დაიწყო დებატები შეხვედრაზე.
სოციალური უზრუნველყოფა, რომ მათი საარჩევნო პროგრამისა და სამომავლო გეგმის ნაწილია, ამის შესახებ მერობის ყველა კანდიდატმა განაცხადა.
თუმცა, „ნაციონალური მოძრაობის“ კანდიდატმა გელა დემეტრაძემ, რომელსაც მუნიციპალიტეტის გამგებლად აქვს ნამუშევარი, აღნიშნა, რომ მაგალითად მუნიციპალური საავადმყოფოს აშენება ადგილობრივი ბიუჯეტით ამ ეტაპზე შეუძლებელია. „ნინო ბურჯანაძე – ერთიანი ოპოზიციის“ კანდიდატმა ზაზა ნათენაძემ კი განსაკუთრებული აქცენტი განათლების სფეროზე გააკეთა და ამომრჩევლებს დაჰპირდა, რომ მისი გამარჯვების შემთხვევაში, სკოლის პედაგოგების ხელფასი 25 %-ით, ადგილობრივი ბიუჯეტიდან დამატებული თანხით გაიზრდება.
ასოციაცია „ტოლერანტის“ თავმჯდომარე ცირა მესხიშვილი დაინტერესდა რა პერიოდულობით აპირებენ კანდიდატები გამარჯვების შემთხვევაში საზოგადოებისთვის ანგარიშის ჩაბარებას და როგორ აპირებენ მოქალაქეთა ჩართულობის გაზრდას.
ამ კითხვაზე მერობის კანდიდატმა „არასაპარლამენტო ოპოზიციიდან“, ნატალი სისვაძემ განაცხადა, რომ გამარჯვების შემთხვევაში საზოგადოებრივი საბჭოს ჩამოყალიბებას აპირებს. ამის რესურსი კი ქალაქში ნამდვილად ეგულება.
იგივე გეგმაზე ისაუბრა მმართველი გუნდის კანდიდატმა გიორგი კოპაძემ. კანდიდატმა პარტიიდან „სალომე ზურაბიშვილი – საქართველოს გზა”, გოჩა ათოშვილმა განაცხადა, რომ ამ კუთხით მას არასამთავრბო სექტორში მიღებული გამოცდილება დაეხმარება. ზაზა ნათენაძემ კი განაცახადა, რომ მერიაში საინფორმაციო დაფების გაკეთებას აპირებს, სადაც თითოეული თეთრის ხარჯვის შესახებ გამოაკრავენ ინფორმაციას.
განსაკუთრებული ხმაური დარბაზში „რეგიონული განვითარების ასოციაციის“ ხელმძღვანელის ნანა ზუბაშვილის რეპლიკასა და კითხვას მოჰყვა. ზუბაშვილმა რეპლიკის სახით განაცხადა, რომ კარგი იქნება ყველა უწყებაში უშიშროების კადრი თუ არ დასაქმდება წამყვან პოზიციაზე და მოქალაქეებ პროფესიული ნიშნით შეარჩევენ და არა პარტიული. კითხვა კი თვითმმართველობის მიერ შექმნილ საჯარო სამართლისა და არამომგებიან, არაკომერციულ იურიდიულ პირებთან ურთიერთობაზე დასვა.
„რისთვის იქმნება მუნიციპალიტეტში ააიპ–ები, თუკი ამ ორგანიზაციებმა მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტს სარგებელი არ უნდა მოუტანონ და როგორ აპირებთ მათთან ურთიერთობას?“ - იკითხა ნანა ზუბაშვილმა და მაგალითად ახალციხის ციხე მოიყვანა, რომელსაც მეორე წელია ადგილობრივი ბიუჯეტი სუბსიდიის სახით სოლიდურ თანხას უხდის.
ვინაიდან აქცენტი ახალციხის ციხეზე გაკეთდა, ციხე კი გელა დემეტრაძის გამგებლობის პერიოდში აშენდა, შეკთხვაზე პასუხის გაცემა დემეტრაძემ დაიწყო.
„ციხე არ შექმნილა იმისთვის, რომ ის ადგილობრივ ბიუჯეტზე ყოფილიყო დამოკიდებული, პირიქით, ქალაქში პატარა ქალაქის შექმნას ვგეგმავდით რაც შემდეგ შემოსავალს მოუტანდა ბიუეჯტს“, – განაცხადა „ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის“ კანდიდატმა.
„იქ სხვადასხვა კომპანიები ძალით იყვნენ შერეკილი და როგორც კი საშუალება მიეცათ, გამოიქცნენ“, - შეეპასუხა დემეტრაძეს მმართველი გუნდის კანდიდატი.
„როცა იქ კომერციული ფართი ნაწილდებოდა, ძალიან ბევრი მირეკავდა და იქ ადგილს ითხოვდა“, - უპასუხა დემეტრაძემ.
„თუ შინაგან საქმეთა მინისტრი დაგირეკავს და დაგავალებს, მოითხოვ ფართს ბუნებრივია“, - არ დაუთმო დემეტრაძეს კოპაძემ.
ორგანიზაციის „ერთსულოვნება სამართლიანობისკენ“ წარმომადგენელი დაინტერესდა როგორ წარმოუდგენიათ მუშაობა იმ შემთხვევაში, თუ, ქალაქის თვითმმართველობა სხვადასხვა პოლიტიკური ძალის წარმომადგენლით დაკომპლექტდა: „როგორ გგონიათ, ხომ არ გამოიწვევს ეს კონფლიქტს და დაპირისპირებას?“, რაზეც ოპონენტებმა ერთხმად განაცხადეს, რომ ამას მიესალმებიან კიდეც, რადგან კონკურენცია და განსხვავებული ხედვა საბოლოო ჯამში ქალაქს უკეთეს შედეგს მოუტანს.
დისკუსია შეეხო კულტურის სფეროსაც, მაგალითად, კულტურის სახლის მომავალს, რომელიც „არც გარედან და არ შიგნიდან“ კულტურის სახლს არ ჰგავს. ამ კითხვაზე მერობის 5 კანდიდატიდან 4–მა განაცხადა, რომ კულტურა რათქმა უნდა პრიორიტეტული იქნება. მეხუთე კანდიდატი, ზაზა ნათენაძე კი შეკითხვის ავტორს, მეექვსე სკოლის დირექტორსა და ვაჟთა და გოგონათა ანსამბლების ხელმძღვანელს ზაზა თამარაშვილს დაჰპირდა, რომ გამარჯვების შემთხვევაში არათუ კულტურის სახლს, მის ყველა გასტროლს დააფინანსებს.
კანდიდატებმა რჩევებიც მიიღეს. „საზოგადოებრივი განვთარების ახალციხის ცენტრის“ ხელმძღვანელმა ნუგზარ თათეშვილმა კანდიდატებს სთხოვა, რომ ტურიზმის განვითარებაზე იფიქრონ.
„ახალციხეში ჩამოსული და შემდეგ უკან წასული ტურისტი ჩვენი ანტირეკლამაა, მუნიციპალიტეტში არ არსებობს ტურისტული ინფრასტრუქტურა, სხვა ყველაფერს რომ თავი დავანებოთ, მაგალითად, საზოგადოებრივი საპირფარეშო. გთხოვთ, ნებისმიერი თქვენგანი, ვინც ქალაქის მერი გახდება, ეს საკითხი გაითვალისწინოს“.
იყო მცირე ექსცესიც, „ნინო ბურჯანაძე – ერთიანი ოპოზიციის“ რაიონული ორგანიზაციის ხელმძღვანელი ჯიმშერ გოგოლაური იმის გამო, რომ კითხვის დასასმელად დიდხანს მოუწია რიგი, განაწყენდა და შეხვედრა მის დასრულებამდე დატოვა. თუმცა, ოთახიდან გასვლამდე კითხვა მაინც გააჟღერა: „პლაკატებს რომ ხევენ, ამაზე ილაპარაკეთ, თუ ნამდვილი დემოკრატიაა. აი მაგალითად, ბატონო გიორგი, ყველგან თქვენი პლაკატი რომ არის გაკრული, ჩვენ სადღა გავაკრათ?“– მიმართა მან მმართველი გუნდის მერობის კანდიდატს, რაზეც, ყველა ოპონენტმა განაცხადა, რომ მსგავსი შემთხვევა ყველას ჰქონდა და ქალაქში, სხვადასხვა ადგილზე, ყველა სუბიექტის პლაკატია ჩამოხეული.
მარინა მოდებაძემ და ცირა მესხიშვილმა კანდიდატებს დაპირება ჩამოართვეს, იმის შესახებ, რომ ნებისმიერი მათგანი გამარჯვების შემთხვევაში არასამთავრობოებთან ითანამშრომლებს და მათ მტრებად არ ჩათვლის. მოდებაძემ კანდიდატებს გენდერულ ბალანსის დაცვის დაპირებაც ჩამოართვა და განაცხადა, რომ ორივე დაპირებას ჩაინიშნავს და ამას გამარჯვებულ კანდიდატს, უკვე ქალაქის მერს, აუცილებლად შეახსენებს.
დებატები ახალციხის დემოკრატიული ჩართულობის ცენტრში, დაახლოებით ორ საათს გაგრძელდა. შეხვედრამ საქმიანად ჩაიარა. კანდიდატებმა ამომრჩეველბის დამოკიდებულების, ამომრჩევლებმა კი კანდიდატების გეგმების შესახებ შეიტყვეს გაცილებით მეტი, ვიდრე ამას სატელევიზიო დებატებიდან ისმენენ.
საჯარო დებატები ახალციხის „დემოკრატიული ჩართულობის ცენტრში“ პროექტის „აირჩიე ქალაქის მერი“ ფარგლებში მოეწყო, რომელსაც „ჟურნალისტთა ქსელი გენდერული თანასწორობისთვის“ USAID-ის და IFES-ის მხარდაჭერით ახორციელებს. პროექტის მიზანი 2014 წლის ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნების დემოკრატიულობისა და გამჭვირვალობის ხარისხის გაუმჯობესებაა, არჩევნებში ინფორმირებული და გათვითცნობიერებული ამომრჩეველის მონაწილეობის ზრდით.
ამავე პროექტის ფარგლებში, ადგილობრივ ტელეკომპანია „მე–9 არხში“ მერობის კანდიდატების სატელევიზიო დებატებიც ჩაიწერა, რომელიც ეთერში 12 ივნისს გავა.
[თამუნა უჩიძე, ნინო ნარიმანიშვილი, ახალციხე]
მასალა მომზადებულია ორგანიზაციის, „ჟურნალისტთა ქსელი გენდერული თანასწორობისთვის“, პროექტის – „აირჩიე ქალაქის მერი“ ფარგლებში, რომელიც ხორციელდება USAID-ის და IFES-ის მხარდაჭერით.