ადიგენში, სოფელ არალში, მცხოვრები ბეჟან კაჭკაჭაშვილი 40 მეასედზე კარტოფილის ნაცვლად მეორე წელია შვრიას და ქერს თესავს. ფართობი, როგორც თავად ამბობს, ბოლო სამი წელია აღარ ირწყვება: „აღარაფერი მოდიოდა და ისეთი რაღაცა დავთესე, რასაც მორწყვა არ უნდა. ფაქტობრივად, კარტოფილს მიწაში გასაფუჭებლად ვყრიდი“.
გასულ წელს, იმის გამო, რომ ნაკვეთს ვეღარ რწყავდა, აღარაფერი დათესა 10 მეასედზე ეთერ აკოფაშვილმაც: „აღარ ირწყვება და აღარც არაფერი მოდის. მანამდე მანდ წელიწადში ოთხი–ხუთი ტონა კარტოფილი მოგვყავდა“.
ეთერ აკოფაშვილი
აკოფაშვილისა და კაჭკაჭაშვილის მსგავსად, სოფელში, მდინარე ქვაბლიანის გასწვრივ, 400–ზე მეტ კომლს დაახლოებით 150 ჰექტარი სახნავ–სათესი ფართობი აქვს. ადგილობრივების თქმით, მილი სამი წლის წინ სტიქიამ დააზიანა: „მაშინ ადიგენში სხვა სოფლებიც დაიტბორა, ქვაბლიანმა ხეები და დახოცილი ღორებიც ჩამოატარა“.
დაზიანებული მილები წყალში
არალში, ე.წ. ყორუღების ტერიტორიაზე 150–მეტრიანი სარწყავი სისტემა „ბი–პის“ დაფინანსებით 2008 წელს, 18 000 ლარად გაკეთდა. სამცხე–ჯავახეთის იმ სოფლებში, სადაც ნავთობსადენი გადის, „ბი–პი“ „ადგილობრივი მოსახლეობის განვითარების პროგრამის“ ფარგლებში, მოსახლეობის საჭიროებიდან გამომდინარე პროექტებს აფინანსებს. ამ პროექტებს კი სამცხე–ჯავახეთში „რეგიონული განვთარების ასოციაცია“ ახორციელებს. პროექტებს სოფლებში ჩამოყალიბებული სათემო კავშირები ადგენენ და დაფინანსებას ისინი კონკურსის წესით იღებენ.
„შეიკრიბა სოფელი, შედგა კრება და ოქმი, რომ დაზიანებული მილის აღდგენა გვჭირდება, დავწერე პროექტი 11 ათას ლარზე, მაგრამ არ დაგვიფინანსეს, არ ვიცი რატომ“, – ამბობს არალში სათემო კავშირ „თანასწორობის“ თავმჯდომარე გიორგი ფეიქრიშვილი.
გიორგი ფეიქრიშვილი
დაფინანსებაზე უარი „რეგინული განვითარების ასოციაციიდან“ სოფელმა 2017 წლის 19 აპრილს მიიღო. წერილში ვკითხულობთ, რომ ბიუჯეტში ასახული თანხა არ ასახავდა რეალურ გასაწევ ხარჯს, ასევე, კონკურსში სულ შესული იყო 15 განაცხადი, რაც კონკურენციის ხარისხს მაღლა სწევდა.
„ადგილზე ვნახეთ ეს დაზიანებული მილები. სამუშაოები წყალში იყო ჩასატარებელი, აქ სჭირდებოდათ ამწეც, ასევე შესასრულებელი იყო სხვა გამაგრებითი ღონისძიებებიც, ამიტომ მხოლოდ 100 მეტრზე მის გაკეთებას 20–ათასზე მეტი დასჭირდებოდა და რეალურად 11 ათასი არაფერში ეყოფოდათ“, – ამბობს „რეგიონული განვთარების ასოციაციის“ დირექტორის მოადგილე ლევან გოგიჩაშვილი.
მისი თქმით, აღნიშნული პრობლემის მოგვარებას ვერც ასოციაციის კომპეტენცია და ფინანსები გაწვდება და აღნიშნული სამუშაოების ჩატარებას ვერც ადგილობრივები შეძლებენ: „ჩვენი მიზანი კი ისაა, რომ ამ სამუშაოებში უშუალოდ სოფელი ჩავრთოთ. ამასთანავე, „ბი–პის“ პროექტი „ადგილობრივი მოსახლეობის განვითარების პროგრამა“ მიმდინარე წლის ზაფხულში წყდება, დაფინანსება კი უკვე ამოიწურა“.
როგორც „სამხრეთის კარიბჭეს“ „ბი–პის“ საზოგადოებასთან ურთიერთობის სამსახურში განუცხადეს, პროგრამის გაგრძელება იგეგმება, თუმცა რა სახით, ეს ჯერ გადაწყვეტილი არ არის: „ამ საკითხზებზე ახლა ვმუშაობთ“.
სარწყავი ფართობი
ვიდრე არალში სარწყავი წყლის სისტემის აღდგენის პროექტის დაფინანსების საკითხი „რეგიონული განვითარების ასოციაციაში“ ხელახლა დადგება, უწყებაში ფიქრობენ, რომ ადგილობრივების დახმარება შესაძლოა თვითმმართველობამ შეძლოს.
„სოფელმა მიმართა გამგეობასაც, მაგრამ ყურადღება არავინ მოგვაქცია“, – ამბობს გიორგი ფეიქრიშვილი.
მიუხედავად მისი განცხადებისა, ადიგენის მუნიციპალიტეტის მერიაში აცხადებენ, რომ მათ არალში სარწყავი წყლის მილების დაზიანების შესახებ ინფორმაცია არ აქვთ.
„მესამე წელია სტიქიის შემდეგ ზარალის დამთვლელი კომისიის თამვჯდომარე ვარ, ასეთი რამ არ აღგვიწერია. სტიქიას რომ დაეზიანებინა, გვეცოდინებიდა. მოგვმართონ, შევისწავლით საკთხს და მივითებთ გადაწყვეტილებას“, – ამბობს ადიგენის მუნიციპალიტეტის მერის მოადგილე არსენ ბალახაშვილი.
[თამუნა უჩიძე, ადიგენი]