ვისთვის არის და ვისთვის არა განათლება პრიორიტეტი – პარტიების საარჩევნო პროგრამა

14 პოლიტიკური სუბიექტიდან რედაქციამ მხოლოდ სამი პარტიის პროგრამა ვერ მოიძია. ესენია: პარტია „საქართველო“, „თავისუფლება-ზვიად გამსახურდიას გზა“ და პარტია „ქართული არჩევანი“. ორ პარტიას კი, პროგრამაში ცალკე არ აქვს ჩაშლილი განათლების მიმართულება. ესენია, „თავისუფალი საქართველო“ და „ლეიბორისტული პარტია“.



„ევროპული საქართველო“ განათლების სფეროში მთავარ გამოწვევად პედაგოგების ანაზღაურების საკითხს განიხილავს, პარტიის მთავარი პრიორიტეტი კი განათლების სფეროში ბიუჯეტის გაზრდაა.

ევსაქების გეგმით, მომავალი წლიდან განათლების სფეროში უნდა გაიზარდოს:

ვაუჩერის პრინციპზე გადაყვანით, სკოლამდელი განათლების (საბავშვო ბაღების) ხელმისაწვდომობა და არჩევანი;

სასკოლო ვაუჩერის ღირებულება, რომ სასკოლო სამეურვეო საბჭოებს, სკოლების სრულყოფილი თვითმმართველობისა და ფინანსური ავტონომიის პირობებში, საშუალება მიეცეთ მასწავლებელთა ხელფასი მინიმუმ 700 ლარამდე, ხოლო სერტიფიცირებულ ყველა მასწავლებელს – მინიმუმ 1 000 ლარამდე გაუზარდოს;

8 000 სტუდენტით სახელმწიფო საგრანტო პროგრამებით დაფინანსებული სტუდენტების რაოდენობა;




„ტრიბუნას“ ხედვით, სახელმწიფომ უნდა განსაზღვროს, რა პროფესიის და რამდენი ადამიანი სჭირდება შრომის ბაზარს, რაც უნდა გახდეს დასაქმების საფუძველი. გარდა ამისა, პარტიის გეგმით:

• ზოგადსაგანმანათლებლო სკოლებში განათლება და აღზრდა გახდება პედაგოგიური საქმიანობის საერთო ამოცანა.
• გაიზრდება განათლების სფეროს საბიუჯეტო დაფინანსება. მასწავლებელი მიიღებს ღირსეულ და დამსახურებულ ხელფასს.
• საქართველოს ხუთ დიდ ქალაქში: ქუთაისში, ბათუმში, გორში, ზუგდიდსა და თელავში გაიხსნება მაღალი კატეგორიის სპეციალისტების მომზადების ერთწლიანი ლიცეუმები. სახელმწიფო და კერძო სექტორი დაუკვეთავს ამ ლიცეუმებს ბაზარზე მოთხოვნადი პროფესიის ადამიანების მომზადებას, რაც მათი მხრიდან იქნება ანაზღაურებული პრაქტიკიდან მოწყვეტის გარეშე, ექნებათ შესაძლებლობა მეორე კურსიდან გააგრძელონ უმაღლესი განათლება.
• სახელმწიფო ვალდებული გახდება განსაზღვროს რა პროფესიის და რამდენი ადამიანის მომზადება სჭირდება შრომით ბაზარს. ეს გახდება საფუძველი განათლებამიღებული ადამიანის კონსტიტუციური უფლება-დასაქმება იყოს უზრუნველყოფილი.
• საერთაშორისო პრაქტიკის შესაბამისად, სახელმწიფო განსაზღვრავს ოჯახის შემოსავლის მინიმალურ სტანდარტს, რომლის ქვევითაც ბიუჯეტი დააფინანსებს წარმატებული სტუდენტის სწავლას. ეს გახდება საფუძველი განათლებაზე ხელმისაწვდომობის თანაბარი უფლებების დანერგვისათვის.
• მერვე კლასამდე სავალდებულო ზოგადსაგანმანათლებლო სწავლება დაფინანსებული იქნება სახელმწიფოს მიერ.




ისევე როგორც ბევრი სხვა პოლიტიკური პარტიისთვის, განათლების სისტემის ამერიკულ და ევროპულ მოდელთან დაახლოება, ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის საარჩევნო პროგრამის მთავარი ამოცანაა, პარტიის პროგრამაში საუბარია ასვე განათლების ბიუჯეტის გაზრდაზე. გარდა ამისა, „ენმ“–ს ინიციატივაა, უნივერსიტეტებს მიენიჭოთ „აიპი“–ს სტატუსი.

საქართველო - დასავლური განათლების თანამედროვე და ტექნოლოგიური საგანმანათლებლო ცენტრი რეგიონში მთავარი გეგმის განათლების რეფორმის მიზანია, საქართველო გახდეს თანამედროვე და ტექნოლოგიური საგანმანათლებლო ცენტრი რეგიონში და მომავალ თაობებს თვითრეალიზებისა და წარმატების თანაბარი შესაძლებლობა მისცეს. განათლება ერთიანი ეროვნული გამოცდების შემოღებით ჩვენ დავამარცხეთ მთავარი გამოწვევა - კორუფცია. განათლების კორუფციულ სისტემაში 2004 წლისთვის დახლოებით 20 მილიონი ლარი ტრიალებდა. ამ თანხას მოსახლეობა ხარჯავდა არა უშუალოდ უმაღლესი განათლების მისაღებად, არამედ სისტემაში მოსახვედრად. ნიჭიერი ადამიანები რჩებოდნენ უმაღლესი განათლების მიღმა. სწორედ ეროვნულმა გამოცდებმა მისცა ყველა ახალგაზრდას საუნივერსიტეტო განათლების მიღების თანაბარი შესაძლებლობა.“ – წერია პარტიის საარჩევნო პროგრამაში.




"ქართული ოცნების" საარჩევნო პროგრამით, მომდევნო 4 წლის განმავლობაში განათლებისა და მეცნიერების სფეროში ფუნდამენტური ცვლილებებია დაგეგმილი. პარტიის პროგრამაში აქცენტი ძირითადად შრომის ანაზღაურების გაზრდაზე კეთდება:

გაიზრდება საბავშვო ბაღებში დასაქმებულთა შრომის ანაზღაურება;
• მნიშვნელოვნად გაიზრდება ზოგადი განათლების საბიუჯეტო დაფინანსება;
• გაიზრდება მასწავლებელთა და ადმინისტრაციული პერსონალის შრომის ანაზღაურება;
• გაიზრდება პროფესიული განათლების საბიუჯეტო დაფინანსება;
• გაიზრდება უმაღლესი განათლების დაფინანსება და ამავდროულად ჩამოყალიბდება დაფინანსების კონცეპტუალურად ახალი მოდელი;




პარტია „ჩვენი საქართველო – სოლიდარობის ალიანსი“ თავიანთ საარჩევნო პროგრამაში, განათლების მიმართულებით, ერთ–ერთ მთავარ გამოწვევად განათლების ხელმისაწვდომობას ასახელებს, რისთვისაც განათლების სფეროს დაფინანსების გაზრდას გეგმავს

„სოციალური მდგომარეობა აღარ იქნება ხარისხიანი განათლების მიღების წინაღობა, მნიშვნელოვნად გაიზრდება განათლებისა და მეცნიერების დაფინანსება ყველა საფეხურზე. ყველა ბავშვს მიეცემა სკოლამდელი განათლების მიღების შესაძლებლობა, გაიზრდება პედაგოგთა ხელფასები ყველა საფეხურზე. სახელმწიფო უნივერსიტეტები გადავა პირდაპირ დაფინანსებაზე და მიზნობრივი პროგრამები განხორციელდება განათლების ხარისხის გასაუმჯობესებლად და მეცნიერების ხელშესაწყობად. ერთ-ერთი ინიციატივა იქნება < 200 000 ქულის მქონე ოჯახების თითოეულ ბავშვზე დამატებით 100-150 ლარიანი ვაუჩერის გაცემა, პირობით, რომ აკადემიური მოსწრების გასაუმჯობესებლად, ბავშვი რეგულარულად ივლის სკოლის შემდგომ გახანგრძლივებულ კლასში და რეგულარულად გაივლის სამედიცინო შემოწმებას. აღნიშნული ხელს შეუწყობს დაბალშემოსავლიანი და სოციალურად დაუცველი ოჯახების შვილების ფიზიკურ და აკადემიურ განვითარებას“, – ვკითხულობთ პარტიის საარჩევნო პროგრამაში.




პარტია „შეცვალე საქართველო“ გეგმავს უმაღლესდამთავრებულებისთვის დასაქმების ინდექსის 95%–მდე ზრდას, გარდა ამისა პარტიის სააჩევნო პროგრამაში საუბარია ქართული განათლების სისტემაში ამერიკული მოდელების დანერგვაზე.

პარტიის გეგმით:

საქართველო გახდება Eრასმუს+ პროგრამული ქვეყანა, რის შედეგადაც ხელმისაწვდომი იქნება პროგრამის ყველა კომპონენტი;
გაიზრდება სახელმწიფოს დაფინანსებით სამეცნიერო საგრანტო კონკურსების რაოდენობა;
ხელი შეეწყობა საზღვარგარეთ მოღვაწე აკადემიური და სამეცნიერო პერსონალის ქართულ სამეცნიერო სივრცესთან თანამშრომლობას;
ქუთაისის საერთაშორისო უნივერსიტეტი და ადრონული თერაპიის ცენტრი ჩამოყალიბდება, როგორც უმაღლესი საერთაშორისო სტანდარტის მქონე მეცნიერებისა და განათლების კერა.




პარტიის საარჩევნო პროგრამაში არაფერი წერია განათლების სფეროში დასახულ კონკრეტულ გეგმებზე, მათი მთავარი ამოცანა ამ მიმართულებით ისაა, რომ სკოლებსა და და სხვა ზოგადსაგანმანათლებლო დაწესებულებებში რელიგია და რელიგიის ისტორია ისწავლებოდეს.



ლელოს საარჩევნო პროგრამის თანახმად, პარტიის მთავარი ამოცანა ქართული განათლების ევროპულთან დაახლოება და განათლების სისტემის დეპოლიტიზებაა, გარდა ამისა პარტიის პროგრამაში საუბარია დისტანციური სწავლების ხელმისაწვდომობაზე ოკუპირებულ ტერიტორიებზე და ემიგრაციაში მყოფი მოქალაქეებისთვის, ასევე სამეცნიერო კვლევების წახალისება წამყვანი დასავლური უმაღლესი სასწავლებლების ფილიალების დაფუძნება საქართველოში.

[რობი ზარიძე]