მივდივართ საროში [ფოტო]

„სოფელი სარო ძევს ჯავახეთში. ახალქალაქის მაზრაში, 25–3–ვერსზე ახალქალაქიდამ ჩრდილო–დასავლეთისაკენ მისგან. ჯავახეთის ვაკე–გორს განაპირზედ. საიდამაც ვითარცა ხელის გულზედ, იხილეს მშვენიერი სანახები მტკვრის ამწვანებული ხეობისა“. (ივ. როსტომაშვილის 1901 წელს გამოქვეყნებული ინფორმაცია)

სოფელი სარო ასპინძას ეკუთვნის, მუნიციპალური ცენტიდან 17 კილომეტრითაა დაშორებული.

ასპინძაში თბილისიდან ერთი წალკა – ნინოწმინდა – ახალქალაქისა და მეორე გზით – ხაშური–ბორჯომი – ახალციხის გავლითაც შეგიძლიათ მოხვდეთ. სოფლამდე მიმავალი გზა კარგია.

დადის საზოგადოებრივი ტრანსპორტი: თბილისი – ასპინძა, ფასი 12 ლარი.

ასპინძიდან შეგიძლიათ ფეხითაც წახეტიალდეთ, ან ტაქსით ისარგებლოთ, თუმცა უკან დაბრუნებისას ტრანსპორტი ნამდვილად არ დაგჭირდებათ. გზას ჩამოირბეთ, არ ვაჭარბებ. თან ისეთი ლამაზია დაბლაა, მტკვარი მაღლიდან პატარა რუს ჰგავს. რაც დაბლა ეშვები რუ ფართოვდება და როცა აღიქვამ რომ რუ მდინარედ ქცეულა, ჩამოსულხარ და ეგააა.

საროს ვსტუმრობთ

მწვანე ხავსმოკიდებული ქვები და მზეზე გაფენილი თუთის ტყლაპი დაგხვდებათ ახლა საროში. ფრიალებს თოკზე სარეცხივით გაფენილი ტყლაპი და ამ სიფრიფანა, ქარვისფერი ნუგბარის უკან დიდი შრომა იმალება.



ციალა ასპანიძე–გიორგაძე 84 წლისაა და სოფლის წყაროზე თუთის ტყლაპის საფენებს რეცხავდა როცა მივედით. საქმეს არ მოცდა ისე გვითხრა, რომ ასაკის მიუხედავად ყველაფრის გაკეთება შეუძლია და დიდი ოჯახის დიასახლისია.



წყაროზე პატარ ბიჭებიც იყვნენ, მათაც გავესაუბრე.


ვახო ღონღაძე – 10 წლის. უნდა პოლიციელი გამოვიდეს.


გიო მაისურაძე – 4 წლის. „ჯარისკაცი უნდა გამოვიდე, რუსებს უნდა შეუტიო“, – მეუბნება უსერიოზულესი სახით.


თორნიკე გიორგაძე – 10 წლის. წყაროს თავზეა შემოსკუპებული და ფოტოც იქ გადავუღე, მასაც პოლიციელობა უნდა.

მოსახლეობა მიწათმოქმედებასა და მესაქონლეობას მისდევს. მოჰყავთ ხორბალი, ქერი, კარტოფილი.

სანდოძე ლალი სოფელ საროში დაიბადა, აქ გაიზარდა და აქ გათხოვდა. აქაურობა უყვარს, წასვლას არსად აპირებს, თუმცა გვეუბნება, რომ სოფელში უამრავი პრობლემაა, რომ სარო აღარავის უნდა, ახალგაზრდები არ ჩერდებიან, მიდიან ქალაქში. სოფელში არც საბავშვო ბაღია, არც სამედიცინო პუნქტი, არც მაღაზია.

სოფლის განაპირას დგას მთავარანგელოზთა სახელობის ეკლესია – თარიღდება VII-VIII საუკუნეებით.

ეკლესია დარბაზულია ნაგებია ვულკანური წარმოშობის ნაცრისფერი ქვით. შენობის კუთხეები, ღიობების წირთხლები, სარკმლის შემორჩენილი თავსართები ამოყვანილია სუფთად გათლილი ტუფით.



საროში სტუმრობისას აუცილებლად უნდა ნახოთ მესხური დარბაზები. ასპანიძეების სამასწლიანი მესხურ დარბაზი ახლა ძლივსღა დგას ფეხზე, აქაურობა მოუვლელია, თუმცა როცა უყურებ უშველებელ მორებს, რომლებიც წვრილი წკეპლასავით არის დაწნილი, ტერასებად აწყობილ ჭერს, აღარც გზის ეკალ–ბარდი გახსენდება და ფიქრობ აქ როგორ არ უნდა მოვსულიყავი, ეს როგორ არ უნდა მენახა.





[გულო კოხოძე, ასპინძა]