სოფელ ჭაჭარაქში სომხურ ტრადიციულ ლავაშს აცხობენ [ფოტო/ვიდეო]

ოჯახისთვის ლავაშის გამოსაცხობად ნუნე, გოჰარი და ევა თვეში ერთხელ იკრიბებიან, გაახურებენ „თონირს“ და დღის განმავლობაში 300–მდე ლავაშს ამზადებენ.

„ერთად ძალიან მხიარულად ვაცხობთ, ვხუმრობთ, ვმღერით, ყავას ვსვამთ და ასე ცხვება ჩვენი ლავაში“, – ამბობს ნუნე მინასიანი.

დაქალების გამომცხვარი ლავაშის გარეშე, სოფელში დღესასწაული არ ჩაივლის, ამიტომ მათ ხშირად ნახავთ ქორწილსა და ნათლობაში.

„ყველა ჩვენ გვეძახის და ჩვენც სიამოვნებით ვთანხმდებით, ძალიან კარგი ლავაში გამოგვდის“, – ამბობენ ისინი.



პურისგან განსხვავებით ლავაში დიდხანს ინახება. ამიტომ მგზავრობის წინ ხშირად აცხობდნენ, ლავაშს თეფშის სახითაც იყენებდნენ, ზედ დააწყობდნენ საკვებს და ისე მიირთმევდნენ.

„გამხმარ ლავაშებს ერთმანეთზე დებდნენ და ისე ინახავდნენ. გამოყენებამდე წყალში დასველებულ ნაჭერში ახვევდნენ შემდეგ კი მიირთმევდნენ. ნესტიანი ნაჭერი ალბობს ლავაშს და ისევ რბილი და გემრიელი ხდება“, – ამბობს ევა ვირაბიანი.

ეს ტრადიცია ახლაცაა შემორჩენილი, ადგილობრივი სომხები ლავაშში შემწვარ ხორცს, ყველს და მწვანილს გაახვევენ და ისე მიირთმევენ.

„100 ლავაში რომ გამოცხვეს 20კგ ხორბლის ფქვილი, 10 ლიტრი წყალი, ერთი კოვზი საფუარი და 200გრ მარილია საჭირო. ზამთარში ცომი შედარებით რბილი უნდა იყოს, ზაფხულში კი უფრო მაგარი, რადგან ზაფხულში ცხელა და ცომი ისედაც რბილდება. ვაცხობთ ტრადიციულ ღუმელებში, რომელსაც "თონირს" ვუწოდებთ“, – გვითხრა გოჰარ გალსტიანმა.

„ლავაში“ სომხებში ოჯახისა და სიმრავლის სიმბოლოდ ითვლება. ტრადიციულად, ქორწილების დროს, პატარძლის დედა, ახალდაქორწინებულებს მხრებზე ლავაშებს აფენს. ამით წყვილს ხვავსა და ბარაქაში ცხოვრებას უსურვებენ.









[რიმა სარუხანიან, ახალციხე]