მთავარი → სიახლე, საზოგადოება03.07.2019სოფელში, სადაც წლების წინ მეცხვარეობას და მესაქონლეობას მისდევდნენ, ახლა კაფეებისა და საოჯახო სასტუმროების ბიზნესით არიან დაკავებულები. უძველესი სოფლის ახალი სიცოცხლე – როგორ იქცა ხერთვისი ტურისტულ სოფლად.
ხერთვისში მცხოვრებმა 27 წლის თამარ ჭიკაიძემ, საოჯახო ბიზნესი ჯერ კიდევ ოთხი წლის წინ დაიწყო. სოფლის ცენტრში, ფართი იქირავა, პატარა ვაგონი ჩადგა და გასაყიდად პროდუქტები და ხილ–ბოსტნეული გამოიტანა. ამბობს, რომ შემოსავალი კარგი ჰქონდა, რადგან სოფელი ტურისტებისთვის მოსახერხებელ ადგილზე მდებარეობს. ძალიან მალე, ჭიკაიძეებმა ბიზნესის გაფართოებაზე დაიწყეს ფიქრი.
„ოთხი დედ–მამიშვილი ვართ და ოთხივემ გადავწყვიტეთ, თანხა შეგვეგროვებინა და ფართი შეგვეძინა. გავაკეთეთ დიდი მარკეტი და კაფე, ასე ტურისტებიც დავაინტერესეთ და ადგილობრივებიც დავასაქმეთ. წელს პირველი წელი გვაქვს და ვფიქრობთ, რომ ჩვენმა ბიზნესმა გაამრთლა“, – გვეუბნება თამარ ჭიკაიძე.
თამარ ჭიკაიძე
ჩამოსულ ტურისტებს, მარკეტში, პროდუქტთან ერთად, ადგილობრივ ნაწარმს – რძეს, ყველს, მაწონს, თუთის არაყს, ტყლაპს და ბაქმაზს სთავაზობენ. კაფეში კი, სხვადასხვა სახის გამაგრილებელ თუ ცხელ სასმელებთან ერთად, მესხური კერძებიც აქვთ.
„ჩვენი კუთხის კერძებზეა მოთხოვნა. ვუმზადებთ მაკარლამას, თუთმაჯს, რომელიც ძალიან მოსწონთ და მოთხოვნაც დიდია“, – ამბობს თამარი. მისი თქმით, საქართველოში ჩამოსული თითქმის ყველა ტურისტი ვარძიის და ხერთვისის სანახავდ მოდის. ამიტომ მათ ნაკლებობას არასოდეს უჩივის.
გარდა სუპერმარკეტისა და კაფისა, ჭიკაიძეებს ხერთვისში საოჯახო სასტუმროც აქვთ. თამარი წუხს, რომ ადგილობრივებს თავიანთი ბიზნესის მართვის და კლიენტების მოზიდვისთვის ნაკლები ცოდნა აქვთ.
„ელოდებიან იმას, რომ ტურისტი ჩამოვიდეს, იკითხოს, სად არის სასტუმრო თუ კვების ობიექტი და ვინმემ მიასწავლოს. ეს ასე არ უნდა იყოს. მათ, ინტერნეტისა და რეკლამის საშუალებით, ჩამოსვლამდე უნდა გაიგონ, სად დარჩებიან და არჩევანიც გააკეთონ. ვფიქრობ, რომ ამ მხრივ, სწავლა და ტრენინგები გვჭირდება ყველას“,–ამბობს თამარი.
ხერთვისელები ამბობენ, რომ ადგილობრივებს საოჯახო სასტუმროებისა თუ კაფეების გახსნის სურვილი, მას შემდეგ გაუჩნდათ, რაც „ხერთვისის ციხის“ მიმდებარედ ტურისტული ინფრასტრუქტურა მოეწყო, სოფლის ცენტრში განთავსდა საპარკინგე ადგილი და ტურისტები ჩერდებიან.
ახლა ხერთვისში ოთხი კაფე და ოთხი საოჯახო სასტუმრო ფუნქციონირებს. ყველა მათგანი ბოლო სამი წლის განმავლობაში გაიხსნა. ერთ–ერთი მცირე ზომის საოჯახო სასტუმრო „ფავორიტია“, რომელმაც ტურისტებს წელს მეორედ უმასპინძლა. ჯერ მხოლოდ ექვსადგილიანია, მისი მეპატრონე ქეთინო ყრუაშვილი ფიქრობს, რომ ფართს გაზრდის და მომავალი წლიდან უფრო მეტ ტურისტს უმასპინძლებს.
გარდა საოჯახო სასტუმროსი, აქ კაფეც არის. დიასახლისი სტუმრებს სადილს თუ ვახშამს თავად უმზადებს.
„ვფიქრობ, რომ ახლა, სოფლის მეურნეობაზე მეტად, ასეთი საქმიანობა ბევრად შემოსავლიანია. მეც ცოტა ჯანმრთელობის პრობლემები მქონდა და გადავწყვიტე, პირუტყვი აღარ შემენახა და ამ ბიზნესს გავყოლოდი. სტუმრების მისაღებად ყველა პირობა მაქვს შექმნილი, კერძებსაც მე თვითონ ვუმზადებ და ვფიქრობ, რომ საფასურიც შესაბამისია,“ –გვეუბნება ქეთინო ყრუაშვილი. მის სასტუმროში ერთი ადამიანს დარჩენა 20–დან 40 ლარის ფარგლებში შეუძლია.
ქეთინო ყრუაშვილი
„აქამდე თუ პირდაპირ ვარძიაში მიდიოდნენ და ხერთვისში არ ჩერდებოდნენ, ახალა, ინფრატსტრუქტურის მოწყობის შემდეგ, აქ გაჩერების სურვილიც აქვთ. სოფელსაც ხომ უნდა ეზრუნა მათზე, მარკეტი, კაფეები და მოსასვენებელი ადგილები რომ ყოფილიყო. ძალიან განსხვავებულია 10 წლის წინანდელი ხერთვისი და ახალანდელი. ვიმედოვნებთ, რომ მომავალში უფრო ტურისტული სოფელი გავხებდით“, – გვეუბნება ადგილობრივი კახაბერ ლეკიშვილი.
„ხერთვისის ციხის“ ასასვლელში პატარ ჯიხურებსაც შევხვდებით, სადაც ნატურალურ გამაგრილებელ სასმელებს ამზადებენ. ციხის შესასვლელთან გამოფენილია ხელით ნაქსოვი აქსესუარები, ასევე იყიდება ადგილობრივი პროდუქტი – ყველი, თუთისა და შინდის არაყი, ბაქმაზი და სატაცურის მწნილი, რაც, ადგილობრივების თქმით, უცხოელ სტუმრებს ძალიან მოსწონთ და ყიდულობენ კიდეც.
ხერთვისი, ასპინძიდან 14 კილომეტრში, ზღვის დონიდან 1250 მეტრზე, მტკვირისა და ფარავნის შესართავთან მდებარეობს. სოფელში მდებარეობს შუა საუკუნეების ხერთვისის ციხე.