მთავარი → სიახლე, საზოგადოება, SK TV20.04.2019მათ ვერ ჰკითხავ, მოსწონთ თუ არა საკუთარი სამუშაო. მათ არც პროფესიული დღესასწაული აქვთ და ვერც „საუკეთესოს“ სტატუსს მიიღებენ როდისმე. ისინი აკეთებენ საქმეს, რომელიც ყველას სჭირდება, მაგრამ არავის სიამოვნებს.
ახალციხეში ორი სასაფლაოა - ერთი რაბათში, მეორე კი „ბოშამაილას“ დასახლებაში. თითოეულს თითო მესაფლავე ჰყავს. ისინი არიან სასაფლაოს მომვლელებიცა და დარაჯებიც. სამუშაო გრაფიკი არ აქვთ - მუშაობა ყველანაირ ამინდში, ნებისმიერ დღეს და დღის ნებისმიერ მონაკვეთში უწევთ. ბარი, ლომი, წერაქვი და ნიჩაბი – მათი სამუშაო იარაღებია.
ოლა
მზისგან გადახუნებული ტყავის ქურთუკი და ზამთრის თბილი ფეხსაცმელი აცვია, თმასა და წვერში ჭაღარა შეჰპარვია, შრომისგან გაუხეშებული ხელები და გადაღლილი სახე აქვს - ის რაბათის სასაფლაოს ერთადერთი მესაფლავე, 55 წლის ავთანდილ-ოლა ტაბატაძეა.
სასაფლაოზე 1990 წლიდან მუშაობს, ჯერ დამხმარე იყო, უკვე 12 წელია მესაფლავე და დარაჯია. გაჭირვებამ აიძულა.
„რა შეჩვევა უნდოდა, სოფელში დაბადებული, გაზრდილი კაცი ვარ“, - გვეუბნება ოლა და იქვე ამატებს, - „რაც დავიბადე, “ლაფატკა” არ მომცილებია გვერდიდან“.
საფლავს მარტო თხრის. ხან თიხიანი მიწა ხვდება, ხან ქვა და ლოდი.
„დაბრკოლება მოთხრის დროსაა, მიწა მაგარია და გინდა თუ არა მაინც უნდა გააკეთო. ზოგან ადგილებია, სადაც ნასახლარები იყო. ზოგჯერ ისეთი ადგილის გათხრა მიწევს, სადაც კედელია".
სასაფლაოზე ტექნიკით ვერ შეხვალ, შესაძლოა სხვა საფლავი დააზიანო, ამიტომ ყოველთვის ხელით თხრის. ზოგჯერ სამი დღეც კი სჭირდება. ერთხელ, ზაფხულში, დაღლილს ცოტა დასვენება გადაუწყვეტია, იქვე საფლავში, კედელს მიყრდნობია და ჩასძინებია. სასაფლაოს დირექტორს გაუღვიძებია დილით.
„დაღლილი კაცი ხან საფლავში დაიძინებს, ხან ხის ძირას. დაბნელდება და წასვლაც რომ დაგეზარება შეიძლება ჩამოჯდე და დაგეძინოს“.
ნათესავების დაკრძალვისას თვითონ არ მუშაობს, – „არ შეიძლებაო, ასე იძახიან, პირველი ბარი უნდა დაარტყაო და დანარჩენი სხვამ უნდა გააკეთოსო“.
„90-იან წლებში საფლავების ძარცვის ფაქტები ხშირი იყო“, - იხსენებს ოლა, - „ალუმინისა და რკინის გალავნებს იპარავდნენ, მას შემდეგ ასეთი რამ აღარ მომხდარა. ზოგს რიდი აქვს, ზოგს ეშინია და ვერ ეკარება“.
მძიმე შრომას იოლად მიეჩვია, ბევრად რთული იმ აუხსნელ შფოთთან შეჩვევა აღმოჩნდა, რომელიც პირველი საფლავის გათხრისას დაეუფლა. უკვე კარგა ხანია, ყოველი დაკრძალვის შემდეგ თითქმის უემოციოდ მიდის სახლში. ყველა საფლავი ახსოვს, რომელიც კი დღემდე გაუჭრია, მათ შორის ისეთიც, ყველაზე „მძიმე გასათხრელი“ რომ აღმოჩნდა.
ანაზღაურებას საფლავების მიხედვით იღებს - ერთი საფლავი 60 ლარი ღირს, თვეში ხან 120, ხან 200 ლარი გამოსდის. კითხვაზე, რამდენად უფასდება შრომა, ამბობს, რომ „ღმერთმა იცის“.
ანდრანიკი
ახალციხის „ბოშამაილას“ სასაფლაოზე 58 წლის ანდრანიკ გევორქიანი მუშაობს და ოლას მსგავსად, ისიც 16 წელია, მარტო თხრის.
ქართულად ლაპარაკი უჭირს, სიტყვა რომ ავიწყდება, რუსულს იშველიებს. გვიყვება, რომ ცოტა ხნით რუსეთშიც ცხოვრობდა. სამუშაოდ წავიდა, ცოტა ფული დააგროვა და დაბრუნდა ახალციხეში. მეორედ წასვლაც უნდოდა, თუმცა ოჯახმა აღარ გაუშვა, „პენსიონერი ხარო“.
„დავრჩი აქ და რა გავაკეთო. ეს რომ არ იყოს, პურის ფული საიდან უნდა ვიშოვო?!“, - სქელი, შეჭაღარავებული წარბების ქვემოდან გვიყურებს და პასუხს არც ელოდება. მომცრო ტანის, ჯან-ღონიანი კაცია, თეთრი წვერითა და დახეთქილი ხელებით. სასაფლაოზე ისიც უმუშევრობამ მიიყვანა.
არ ახსოვს, ვისთვის გათხარა პირველი საფლავი. აღარც ითვლის უკვე მერამდენეა, - „მიჩვეული ვარ, არაფერი გრძნობა აღარ მიმყვება. ჩემი სამუშაო ესააა“.
„ბოშამაილაზე“ მიწა რაბათთან შედარებით რბილია, ამიტომ თუ ზამთარი და ყინვები არ არის, ერთი დღეც ჰყოფნის.
სასაფლაოს დირექტორი პავლე მაღრაძე
„ორივენი ძალიან მშრომელები არიან, არ იციან დავალების გადადება, თავის საქმეს ერთგულობენ. რთული საქმეა, მაგრამ რა ვქნათ, ვიღაცამ ხომ უნდა იმუშაოს? მარტო რაბათის სასაფლაოზე წელიწადში საშუალოდ 50-60 კაცს ვკრძალავთ“, - გვეუბნება ახალციხის ორივე სასაფლაოს დირექტორი, პავლე მაღრაძე.
ოლაც და ანდრანიკიც რაბათისა და ბოშამაილას სასაფლაოებზე უფრო მეტ დროს ატარებენ, ვიდრე შინ. გაჭირვებაში ნაპოვნი პროფესია, მათთვის შემოსავლის ერთადერთი წყაროა, რომელიც დავალების გადადებას ვერ იტანს და დასვენებისა და შვებულების გარეშე ითხოვს იმ საქმის კეთებას, ყველას რომ სჭირდება და არავის რომ სიამოვნებს.