FM97.5 / LIVE

ფერადი სოფლის შავ–თეთრი სევდა [Photo-Video]

მთავარისიახლე, საზოგადოება, SK TV, რეპორტაჟი 07.03.2019
აქ ყველას შვილები და შვილიშვილები ენატრება, ოცნებობენ წლების წინ წასული მეზობლების დაბრუნებაზე და სოფელზე, რომელშიც ერთ დროს სიცოცხლე ჩქეფდა.

ფერადი სოფლის შავ–თეთრი სევდა [Photo-Video]
ეთნიკური ბერძნებით დასახლებულ ციხისჯვარში, სოფლის შუაგულში, სტალინის ქუჩაზე პატარა ხის სახლი დგას, წითელი სახურავითა და ცისფერი კედლებით. 78 წლის ნიკოლოზ სოტიროვი ფრთხილად ცდილობს ხის აივანზე მიყუდებულ კიბეზე ასვლას. ღუმელი გაასუფთავა და ახლა სახურავზე მილები უნდა გაწმინდოს. ჟურნალისტების დანახვას არ ელოდა, ჭვარტლისგან გამურულ ინსტრუმენტებს მუხლებზე იწყობს და სასაუბროდ ემზადება.

წლების წინ, 90-იანებში, ბევრი მეზობლის მსგავსად, გაჭირვებამ ისიც საბერძნეთში წაიყვანა. იქიდან მხოლოდ მეუღლესთან ერთად დაბრუნდა, შვილებმა დარჩენა ამჯობინეს.

„10 წელი ვიყავი საბერძნეთში, ვმუშაობდი და ფულიც მქონდა. მერე დავბერდი, ვეღარ ვმუშაობდი, პენსია არ მომცეს, როგორ უნდა მეცხოვრა?! ამიტომ უკან, ჩემს სოფელში დავბრუნდი. აქ პენსია მაქვს, კარტოფილიც მომყავს. კარგია ციხისჯვარში“, – ყველაზე მეტად შვილები და შვილიშვილები ენატრება, - „ორ-სამ წელიწადში ერთხელ ჩამოდიან. არ ვიცი, როგორ წავა ცხოვრება, შეიძლება დაბრუნდნენ, შეიძლება ვერა. ალბათ მოვლენ, დამმარხავენ და წავლენ უკან, ცხოვრებამ ასე იცის“.



ეთნიკური ბერძნებით დასახლებული ციხისჯვარი ბორჯომის მუნიციპალიტეტის სოფელია, ზღვის დონიდან 1640 მეტრზე, უზარმაზარ ვაკეზე გაშლილი დასახლება, ფერადი, ხის აივნიანი სახლებით. აქ ბერძნები რუსეთ–თურქეთის 1828-1829 წლების ომის შემდგომ, თურქეთიდან ჩამოვიდნენ. სახლების დიდი ნაწილი დაკეტილია. სოფლის უხუცესები იხსენებენ, რომ ციხისჯვარში 700–მდე ოჯახი ცხოვრობდა, ახლა კი მხოლოდ 70–ია. მათი უმეტესობა საბერძნეთში საცხოვრებლად გასული საუკუნის 90-იან წლებში წავიდა.

„ჩემი წინაპრები ყარსში ცხოვრობდნენ, იქიდან რომ გამოიქცნენ, ამ სოფელზე გაუვლიათ და რუსეთში წასულან, მაგრამ უკან დაბრუნდნენ და ციხისჯვარში დასახლდნენ, რადგან ეს სოფელი მოეწონათ. ეს სახლი მამამ 1932 წელს ააშენა, ანდეზიტში მუშაობდა და კარგი შემოსავალი ჰქონდა. 35 წელი სოფელში ბრიგადირად ვმუშაობდი, ექვსი შვილი და 13 შვილიშვილი მყავს“, – გვიყვება სოფლის უხუცესი, 95 წლის პანაიოტ ლაზარიდი. ფიქრობს, რომ მეზობლებისგან განსხვავებით, მას გაუმართლა - შვილებთან ერთად ცხოვრობს, -„აღარ შემიძლია სიარული, ჩემი შვილები მივლიან. ბევრი რამ გადავიტანე, მეორე მსოფლიო ომის ინვალიდი ვარ. სამი წელი ვიბრძოდი ფრონტზე და ომის დამთავრებამდე რამდენიმე თვით ადრე დავრუნდი სახლში, მენატრება ძველი დრო, გაჭირვების მიუხედავად მაშინ უფრო ბედნიერი ვიყავი“.

ფერადი სოფლის შავ–თეთრი სევდა [Photo-Video]
პანაიოტ ლაზარიდი
ვასო პავლოვს ორი შვილი ჰყავს, ერთი საბერძნეთში ცხოვრობს, მეორე კი მასთან. დარწმუნებულია, რომ ისიც მარტოობისთვისაა განწირული, რადგან ცოტა ხანში მეორე შვილიც წასვლას აპირებს, - „მეუღლე გარდამეცვალა და არ დამტოვა ჩემმა გოგომ, მალე ესეც წავა აქედან. ახალგაზრდა თაობა არ ფიქრობს დაბრუნებაზე, ჩვენ კი საქართველო გვინდა, ჩვენი სამშობლო, ბუნება, სუფთა ჰაერი და წყალი. ჩემი ასაკის ვინც იქ ცხოვრობს შვილებს უბარებენ, როცა გარდაიცვლებიან აქ, ჩვენს სოფელში დაკრძალონ“.

სოფელი იცლება, თუმცა სახლებს მაინც არავინ ყიდის. „მშობლიურ სოფელს ზაფხულობით სტუმრობენ. ასფალტი დააგეს, გაზი შემოიყვანეს, წყალიც კარგი გვაქვს, ზაფხულობით ამ სოფელში დასვენება ძალიან კარგია, კურორტია და უფრო მეტად განვითარდება, მე ამის იმედი მაქვს“, - ამბობს ვასო და იხსენებს დროს, როდესაც სოფელში 700 კომლი ცხოვრობდა, - „ 700 კომლი ვიყავით. ცხრა ოჯახი ქართველი, შვიდი ოჯახი სომეხი, დანარჩენი ბერძნები. ჩემი ოჯახი ნათესავებთან ერთად 1922 წელს გამოიქცა ყარსიდან, ნაწილი ციხისჯვარში დასახლდა, ნაწილი საკირესა და ახალქალაქის სოფლებში. მაშინ წავედით აქედან პენსია შვიდი ლარი რომ იყო“.

სოფელში მარტო ცხოვრობს 56 წლის ფეოდორ სევასტოვი. მკაცრი ზამთრის გრძელი დღეების გასაყვანად ფეოდორთან მეგობრები ყოველდღიურად იკრიბებიან, სადაც წარსულზე, საბერძნეთში წასულ ახლობლებსა და მოვალზე საუბრობენ.

„აქ დავიბადე და გავიზარდე, ბოლომდე აქ ვაპირებ ცხოვრებას. მე ვერ ვიტყვი რომ საბერძნეთი ჩემი სამშობლია, იქ ბინაც მაქვს და ყველაფერიც მაგრამ მაინც აქ მინდა, მენანება რომ გავყიდო ეს ყველაფერი და წავიდე. ჩვენი ბარლიცაა ერთი პატარა კაფე მაინც რომ არ არის სოფელში“, – ამბობს ფეოდორის მეზობელი 48 წლის ხარალა ბაგატუროვი.



ციხისჯვარი, ბორჯომის მუნიციპალიტეტის ყველაზე ფერადი და გამორჩეული სოფელია. ორსართულიანი სახლების მეორე სართული ხისაა, მოჩუქურთმებული აივნები კი სხვადასხვა ფერად ლურჯად, ღიაცისფრად და მწვანედაა შეღებილი. საიდან მოდის ეს ტრადიცია ადგილობრივებმა არ იციან, თუმცა ძალიან მოსწონთ.

სოფელში ამბობენ, რომ ეთნიკური ბერძნების და ქართველების ტრადიციები დიდად არ განსხვავდება. ორი ქვეყნის კულტურა ადგილობრივებს ისე აქვთ გათავისებული, რომ ხშირად გარჩევა უჭირთ. სტუმრებს მოხალული ფქვილისგან მომზადებული ტკბილეულით უმასპინძლდებიან, რომელსაც თითქმის ყველა ოჯახში ამზადებენ და გემოვნებისთვის კაკალს ამატებენ.



33 წლის მარიამ გრამატოპულო ბერძნული ყავის დასალევად გვეპატიჟება, იგი ოჯახთან ერთად საბერძნეთიდან ციხისჯვარში 10 წლის წინ დაბრუნდა.

„ორი შვილი მყავს, პატარა ექვსი წლისაა და საქართველოში დაიბადა, უფროსი საბერძნეთის მოქალაქეა. აქ კარგად ვართ, 10 ძროხა მყავს, დილით მე და ჩემი მეუღლე რვა საათზე ვდგებით, ჯერ ყავას ვსვამთ შემდეგ კი საქონლის მოსავლელად მივდივართ, ცოტა კარტოფილიც მოგვყავს, მშვიდად ვცხოვრობთ და ბედნიერები ვართ. სადაც არ უნდა წახვიდე თუ არ იშრომე არაფერი გამოვა, ასეა აქაც“, – ამბობს მარიამ გრამატოპულო და ამბობს, რომ კარგი იქნება თუ სოფელში ახალგაზრდები დაბრუნდებიან.



ციხისჯვრიდან ეთნიკური ბერძნების მასიური წასვლიდან თითქმის ნახევარი საუკუნე გავიდა, ახლა სოფელში დაკეტილი და ბოქლომდადებული სახლი უფრომეტია, ვიდრე მცხოვრებლები. ხანშიშესულები ხმაურიან და სიცოცხლით სავსე ციხიჯვარს მისტრიან და სოფლის დაცლის ეშინიათ. რა იქნება მომავალში ძნელი სათქმელია. სოფელს, რომელიც გადარჩენას ნატრობს, ბევრი მარიამ გრამატოპულოსნაირი მოტივირებული ახალგაზრდები სჭირდება. ახალგაზრდები, რომლებიც მაღალმთიანი სოფლის ყოველდღიურ პრობლემებს დაუღალავი შრომით გაუმკლავდებიან.

ფერადი სოფლის შავ–თეთრი სევდა [Photo-Video]

ფერადი სოფლის შავ–თეთრი სევდა [Photo-Video]
ნინა პოხნაშოვა
ფერადი სოფლის შავ–თეთრი სევდა [Photo-Video]

ფერადი სოფლის შავ–თეთრი სევდა [Photo-Video]

[თინათინ ზაზაძე, ნანა ინასარიძე, ბორჯომი]


24.10.2020 პროექტი 'ევროპული სწავლების სამკუთხედი' ახალციხის სკოლებში

23.10.2020 ახალციხის 9 ბაღში სწავლა 4 დღით შეწყდება

22.10.2020 კორონავირუსის გამო ახალქალაქის 2 სკოლაში დისტანციურად სწავლობენ

22.10.2020 კორონავირუსის გამო ნინოწმინდის 4 სკოლაში დისტანციურად სწავლობენ

22.04.2014 ჯილეხისა და თურქულის ვაქცინაცია დაიწყო

08.04.2014 ასპინძის საავადმყოფოს ექიმებმა შპს „ადითს“ სასამართლო მოუგეს

05.04.2014 რა იცვლება სასწრაფო სამედიცინო დახმარებაში?

21.03.2014 საქართველოში ჰოსპიტალური საწოლების რაოდენობამ იკლო

26.10.2020 ‘ენზელ მკოიანის აქტივისტმა დამარტყა’ – სამველ მანუკიანი ახალქალაქში მომხდარ ინციდენტზე

26.10.2020 ‘გადაუხდელობის გამო, ბუნებრივი აირის მიწოდება არ შეწყდება’ – ‘ინტერგაზი’

25.10.2020 ბორჯომ–ხარაგაულის ეროვნული პარკი „Welcome To Georgia“– ს დაჯილდოებაზეა ნომინირებული

24.10.2020 სამცხე–ჯავახეთში უქმე დღეებში თბილი და მზიანი ამინდია მოსალოდნელი

24.12.2013 ბორჯომში ახალ წელს ერთი დღით ადრე იზეიმებენ

27.11.2013 რეჟისორი ვახტანგ ბერიძე მესხეთის თეატრს მადლობას უხდის

25.10.2013 ახალციხეში ანსამბლ „სეუს“ კონცერტი მიმდინარეობს

24.10.2013 მესხეთის თეატრში "წვიმის გამყიდველს" წარმოადგენენ

21.10.2020 SKამბები: მოხუცების სოფელი [აუდიო]

14.10.2020 SKამბები: აბასთუმანი – ხაბაზთუმანი [აუდიო]

10.10.2020 როცა ბუნების გესმის – მეტყევე ძმები ბორჯომიდან [ვიდეო]

07.10.2020 SKამბები: წნისი თუ წინისი [აუდიო]

მსგავს თემაზე

ბერძნების სოფელი ახალციხეში [Video]
სოფელში ორღობეებმაც იციან დარდი
” სოფელში ახალგაზრდას ვეღარ ნახავ”
გორგული – გორებს შორის მოქცეული სოფლის ისტორია [ფოტო/ვიდეო]
ფერადი, მოხატული სახლი სოფელ ფერსაში [Photos]
ისტორიები სოფელ ბუღაშენიდან
ნასოფლარები მთის წვერზე [Photo]