7 გამორჩეული ტბა სამცხე–ჯავახეთში [Photos]

განსაკუთრებით ტბაუხვი ჯავახეთია. ახალქალაქისა და ნინოწმინდის ტბების დიდი ნაწილი ჯავახეთის დაცული ტერიტორიებისა და ჯავახეთის ეროვნული პარკის შემადგენლობაშია. ამ ტბებთან მიახლოებისას გარკვეული წესების დაცვა გმართებთ. ჯავახეთის დაცული ტერიტორიების სააგენტოს დირექტორი თამაზ კარაპეტიანი გვიხსნის, რომ დაცულ ტერიტორიებზე არსებულ ტბებთან იარაღით შესვლა დასჯადია. ამ ტერიტორიაზე აკრძალულია ნადირობაც.

ჯავახეთის ტბებს, სილამაზის გარდა, კიდევ ერთი თავისებურება გამოარჩევს – ისინი გადამფრენი ფრინველებისთვის მნიშვნელოვანი დასასვენებელი და საკვები ადგილებია.

მსოფლიოში არსებული 10 ათასამდე ცნობილი ფრინველის სახეობის თითქმის 20% რეგულარულად მიგრირებს. ამ ფრინველების გადაფრენის გზა საქართველოში კოლხეთისა და ჯავახეთის ზეგანზე გადის.

გთავაზობთ იმ ტბების ჩამონათვალს, რომელიც აუცილებლად უნდა ნახოთ, თუ სამცხე–ჯავახეთის მონახულებას გეგმავთ

ფარავნის ტბა – ეს საქართველოს ყველაზე დიდი და ამავე დროს თევზით მდიდარი ტბაა. ვულკანურ-ტექტონიკური ტიპის ტბა ნინოწმინდის მუნიციპალიტეტში, ზღვის დონიდან 2073 მეტრ სიმაღლეზე მდებარეობს.




ხოზაფინის, იგივე კარწახის ტბა, რომლის ნაწილი თურქეთის ტერიტორიაზეა, გამორჩეულია იმით, რომ აქ იშვიათი ფრინველები მრავლდებიან, მათ შორის, ვარხვები. ტბა ახალქალაქში, ჯავახეთის დაცულ ტერიტორიაზე, ზღვის დონიდან 1799 მეტრ სიმაღლეზეა. როგორც ჯავახეთის დაცული ტერიტორიების დირექტორი თამაზ კარაპეტიანი გვიხსნის, წელს ტბაში ორი კუნძულის მოწყობას აპირებენ, რათა ვარხვები გამრავლდნენ. ამ ტბაზე ორი ჯიშის, ხუჭუჭა და კოტორა ვარხვები ბინადრობენ.




ბუღდაშენის ტბა ნინოწმინდაში, ზღვის დონიდან 2040 მეტრზე მდებარეობს. თამაზ კარაპეტიანი ამბობს, რომ ტბის შიგნით მოქცეული პატარა კუნძული და რამდენიმე ხე ბუღაშენს ფრინველების სამოთხედ აქცევს. ტბაზე მოწყობილი სადამკვირვებლო კოშკურებით, გადამფრენ ფრინველებზე დაკვირვებაც შესაძლებელია.




საღამოს ტბა ნინოწმინდაშია, ზღვის დონიდან 1996 მეტრზე. ტბას ტრაპეციის ფორმა აქვს და ჯავახეთის სხვა ტბების მსგავსად, საღამოს ტბაც ზამთარში რამდენიმე თვით იყინება.




ხანჩალის ტბა ნინოწმინდაში, ჯავახეთის ზეგანზე, ზღვის დონიდან 1928 მეტრ სიმაღლეზე მდებარეობს. ეს ტბა თითქმის ნახევარი წელიწადი გაყინულია – ნოემბრიდან აპრილის ბოლომდე.




ტაბაწყური, იგივე ტაბისყური, ყველაზე ღრმა ტბაა. ტბა ბორჯომისა და ახალქალაქის მუნიციპალიტეტების საზღვარზე, ზღვის დონიდან 1991 მეტრზე მდებარეობს. ტბის უდიდესი სიღრმე 40,2 მეტრია. დეკემბრის ბოლოდან მარტის ბოლომდე ტბა იყინება. ფარავნის მსგავსად, ტაბაწყურიც მდიდარია თევზით.




ასპინძაში, ვარძიისკენ მიმავალ გზაზე, ძნელია გულგრილად ჩაუარო წუნდის ტბას. 6 მეტრი სიღრმის ტბა სოფელ ნაქალაქევში მდებარეობს. არსებობს ლეგენდა, რომლის თანახმადაც თამარ მეფე თითქოს ამ ტბის ანარეკლით ისწორებდა თმას. ამიტომ ეს ტბა „თამარის სარკის“ სახელითაც არის ცნობილი.

სამცხე-ჯავახეთის ზოგიერთმა ტბამ თქვენი ყურადღება შეიძლება უცნაური სახელის გამო მიიქციოს - ლევანის ტბა, დიდი ჯაჯის ტბა, ლამაზი ტბა, მრუდე ტბა და შიშველი ტბა, ჩიტოს ტბა.

რეგიონში ჩამოსულებს აუცილებლად მოგხიბლავთ მადათაფის ტბა, ჯავახეთში.







უცნაურ სახელიანი ტბები, მხოლოდ ჩვენს რეგიონში არ გვხვდება. საქართველოში არსებობს: გველების ტბა, დათვების ტბა, დევის ტბა, მზის ტბა, პიონერის ტბა (ნურიე), საწურბლია, წეროს ტბა, წურბლიანი ტბა და სხვ.



[ნინო ნარიმანიშვილი, ახალციხე]